مولیبدن یک ریز مغذی مهم گیاهی است. گیاهان مولیبدن را به عنوان مولیبدات از خاک می گیرند و فقط مقادیر کمی ( 1/0 میلی لیتر ) برای برآوردن نیازهای غذایی آنها لازم است و برای تولید دو آنزیم اصلی در گیاهان مانند نیتروژناز و نیترات ردوکتاز ضروری است که نیتروژن را قادر می‌سازد از هوا یا خاک به دست آید .
مولبیدن برای ترکیباتی مانند اسیدهای آمینه، پروتئین ها و کلروفیل مورد نیاز است. گیاهان بدون آن رشد ضعیف خواهند داشت، برگ ها ممکن است رنگ پریده و تغییر شکل دهند، جوانه ها و گل ها ممکن است به درستی رشد نکنند و میوه دهی می تواند محدود شود. خاکهای اسیدی از جذب مولیبدات حتی در صورت وجود مقادیر کافی در خاک جلوگیری می کنند. در این موارد، آهک را می توان به خاک اضافه کرد تا اسیدیته را کاهش دهد و به افزایش جذب مولیبدات کمک کند. خاک ها به خصوص در برخی از مناطق جهان به طور طبیعی دارای مولیبدن کمی هستند، همچنین مولبیدن در خاک های بسیار هوازده با سطوح کم مواد مغذی نیز به مقدار کم یافت می شود.
مولبیدن برای تغذیه حبوبات، غلات، کاهو، گوجه فرنگی، کلم، گل کلم و مرکبات حیاتی است. جذب آن بر روی اکسیدهای فلزی با بار مثبت به شدت وابسته به pH است و حداکثر جذب آن بین PH 4و 5 رخ می دهد. هرچه محلول خاک قلیایی تر باشد در دسترس بودن مولبیدن افزایش می یابد. با افزایش pH بالاتر از 3، حلالیت نیز زیاد می شود. در نتیجه، کاربرد آهک در خاک های کشاورزی ابزار مهمی برای تنظیم pH خاک و افزایش مولیبدات محلول بوده است. کوددهی با مولیبدن در بسیاری از خاک ها، با استفاده از مواد آهک برای افزایش pH باعث آزاد شدن مولبیدن به صورت نامحلول می شود.
کودهای مولیبدن در گیاهان را می توان به صورت نواری یا پخش کردن روی سطح خاک استفاده کرد. اغلب برای کاربرد یکنواخت بهتر با سایر کودها مخلوط شود یا قبل از کاشت در آب حل شود و روی خاک اسپری شود. تری اکسید مولیبدن به دلیل حلالیت کم فقط برای کاربرد خاک مناسب است، منابع مولیبدن محلول مانند مولیبدات سدیم یا آمونیوم، برای محلول پاشی در گیاهان استفاده می شود. محلول‌پاشی با مولبیدن معمولاً زمانی مؤثرتر است که در مراحل اولیه رشد گیاه استفاده شود. محلول پاشی مولیبدن در مقایسه با کاربردهای خاکی آن در گیاهان موثرتر است.
مولیبدن در گیاهان متحرک است و علائم کمبود می تواند در کل گیاه ظاهر شود. غیر حبوبات مولیبدن کافی برای متابولیسم مناسب نیتروژن در گیاهان ضروری است، کمبودها معمولاً به صورت رشد بیش از حد گیاهان و عدم ایجاد رنگ سبز تیره در برگها ظاهر می شود. در کمبود شدیدتر، برگها ممکن است کم رنگ یا علایم زردی در اطراف لبه ها و بین رگبرگ ها ایجاد کنند. در موارد پیشرفته تر ممکن است علایم کمبود به صورت سوزش (نکروز) در اطراف لبه‌های برگ و بین رگبرگ‌ها ظاهر شود، زیرا گیاه نمی‌تواند نیترات را جذب کرده و آن را به پروتئین تبدیل کند. کمبود مولیبدن عمدتاً با مصرف کم نیتروژن مرتبط است، عمدتاً زمانی که نیترات شکل اصلی نیتروژن موجود برای رشد گیاه است. علایم کمبود مولبیدن در رشد و نمو گیاهان محدود می شود.در صورت مصرف کم مولبیدن برگهای گیاهان رنگ پریده ، اختلال در تشکیل گل و در نهایت پژمرده شدن رخ می دهد. در دو لپه ای بی نظمی در تشکیل تیغه برگ (دم شلاقی) و کاهش شدید اندازه گیاه بیشترین نشانه های مصرف کم آن است که این علائم به دلیل تمایز ناکافی لوله های آوندی در مراحل اولیه رشد برگ و نکروز موضعی در بافت گیاه است در اکثر گونه های گیاهی، کاهش فعالیت آنزیمی با افزایش غلظت نیترات در بافت و کاهش عملکرد و رشد گیاه مرتبط است. با توجه به اینکه در گیاهان اسفناج که تحت کمبود مولبیدن رشد می کنند، فعالیت آنزیمی برگ کاهش می یابد و عملکرد نهایی گیاه کمتر از زمانی است گیاه مولبیدن کافی دریافت می کند .
مولیبدن (Mo) مانند بور، آهن، منگنز، روی، مس، نیکل و کبالت یکی از هشت عنصر جزئی ضروری برای رشد گیاه است. بقیه آنها به دلیل نیاز کلی گیاهان به مقدار کم (تقریباً 50 گرم در هکتار) در محصولات زراعی استفاده می شود. مطالعات نشان داده که حبوبات و همچنین کلزا نیاز مولبیدن زیادی دارند. در چند سال گذشته، سطح زیر کشت و عملکرد هر دو این محصولات افزایش یافته است، بنابراین این محصولات در سطوح بالاتر مواد مغذی مانند مولبیدن را از خاک استخراج می کنند.
در محصولات غیر حبوبات، مولبیدن گیاهان را قادر می سازد از نیترات های جذب شده از خاک استفاده کنند. بدون مولبیدن کافی، گیاهان نمی توانند نیترات ها را به طور موثر به آمونیوم برای ادغام در اسیدهای آمینه کاهش دهند. در عوض، نیترات‌ها در برگها جمع می‌شوند و باعث می‌شوند لبه‌های برگها در اثر تجمع نیترات‌های استفاده نشده سوخته زرد رنگ شوند. همین اتفاق در حبوبات نیز می‌افتد، اما در حبوبات با کمبود مولبیدن ، آنزیم نیتروژناز در مقدار کمی است و بنابراین توانایی باکتری‌های ندول ریشه برای تثبیت نیتروژن اتمسفر مختل می‌شود. مولیبدن علاوه بر متابولیسم نیتروژن در گیاهان، در متابولیسم گوگرد و فسفات و در عملکرد حداقل پنج آنزیم مهم دیگر نیز نقش دارد.
یکی از راه های رفع کمبود مولیبدن استفاده از آهک است، زیرا باعث افزایش PH خاک و آزاد شدن آن از خاک می شود. با این حال، چون آهک حالت بازی دارد زیرا ممکن است هفته‌ها تا ماه‌ها طول بکشد تا مولبیدن موجود گیاهی آزاد شود. از آنجایی که آزمایش‌های خاک یا بافت ممکن است به خوبی کمبود سطوح مولیبیدن در سرتاسر گیاه را نشان ندهد مصرف مولبیدن به صورت محلول پاشی معمولاً روش بهتری است، چون محلول پاشی باعث جذب فوری مولبیدن می شود. در حبوبات، مولبیدن که به عنوان محلول پاشی در مراحل اولیه رشد استفاده می شود ترجیحاً به داخل گره ها منتقل می شود و در افزایش عملکرد نهایی بسیار مؤثر است. به ویژه در سویا، نخود، عدس و باقلا، مولبیدن در گیاه بسیار متحرک است و به شکل آنیونی آن وجود دارد که محلول پاشی بسیار مناسب است.
با تشکر از توجه شما آل کود
آل‌کود، مرجع کامل مقالات آموزش کشاورزی و بزرگ‌ترین وارد کننده و فروشنده انواع کودهای ارگانیک در ایران است. پشتیباتی تمام مراحل کشت و خرید مایحتاج مورد نیاز باغ‌داری و کشاورزی خود را از ما بخواهید. با آل‌کود تمام نیازهای باغبانی و کشاورزی‌تان را برطرف کنید.
مشاوره کود دهی، فروش ریز مغذی
بدون دیدگاه