زمان مصرف کود اوره در گندم آبی

زمان مصرف کود اوره در گندم آبی

کود اوره اولین کود شیمیایی و تولید بشر به روش کارخانه ای برای رشد گیاهان بوده است. کود اوره دارای 46 درصد نیتروژن میباشد و میتواند در مراحل رشد رویشی به کار گرفته شود و در مواردی که آگاهانه و به مقدار مورد نیاز گیاه مصرف شود، بسیار عالی است. اذت عنصر مهمی است که در ساختار سلولی همه ی موجودات زنده وجود دارد. نیتروژن جز تشکیل دهنده ی پروتیین ها درون سیتوپلاسم و هسته سلول است. استفاده از کود نیتروژن بالا باید بسیار هوشمندانه و به اندازه باشد. درست در همان زمانی که گیاه به آن نیاز دارد و به همان مقدار که لازم دارد زیرا مقادیر بالا تر اثرات زیست محیطی بدی به همراه دارد و برای حیوانات، انسانها و حتی خاک مضرر میباشد.

دلیل استفاده از کود نیتروژن

گفتیم کود های الی و ارگانیک بسیار خوب هستند و علاوه بر تامین نیاز گیاه به ساختار خاک هم کمک میکنند و حالا این سوال پیش می آید که دلیل استفاده از کود اوره چیست؟

استفاده از کود نیتروژن فقط در مواقعی که به رشد رویشی زیادی نیاز داریم برای تامین عنصر نیتروژن انجام میشود. در مواردی مثل تولید سبزیجات یا چمن ها و …. ولی در گندم که هدف برداشت دانه است باید به مقدار محدود و در زمان  خاص مصرف  شود. دلیل استفاده از آن افزایش رشد و فتوسنتز بوده که در نتیجه ی آن  افزایش عملکرد را شاهد می باشیم.

درباره کود آمریکایی بیشتر بدانیم

بهترین زمان مصرف کود اوره در گندم آبی

زمان دقیق مصرف کود به عوامل متعددی مثل میزان عناصر موجود در خاک، روش آبیاری، میزان تحرک مواد غذایی کود، روش مصرف و نوع مصرف خاکی یا اب آبیاری بستگی دارد.   این کود قابلیت انحلال بسیار زیادی دارد و به زودی شسته می شود و از دسترس ریشه خارج می شود.  همین موضوع باعث شده در گندم به صورت قسمت قسمت مصرف میشود و مصرف زود هنگام آن توجیه پذیر نمی باشد. مهمترین زمان استفاده از کود نیتروژن در مرحله ی جوانه زنی و پنجه زنی می باشد. برای مصرف کود اوره در مرحله جوانه زنی کود اوره (عمدتا جامد) با خاک در در مرحله کشت مخلوط میشود و برای مرحله پنجه زنی قبل از بارندگی یا آبیاری به صورت سرک بر روی خاک پاشیده می شود.

در مطالعه ای که آلمینو و همکاران در اتیوپی انجام دادند و زمان مصرف کود اوره را بررسی کردند. تیمارهای آزمایش شامل مصرف کود اوره به صورت 100 درصد در زمان پنجه زنی (تیمار اول)، 50 درصد در زمان کشت و 50 درصد در زمان پنجه زنی ( تیمار دوم) ، یک سوم در زمان کاشت، یک سوم در زمان پنجه زنی و یک سوم در زمان دانه بستن (تیمار سوم)، 50 درصد در زمان کاشت و 50 درصد در زمان دانه بستن ( تیمار چهارم) بود را در 4 تکرار انجام دادند و متوجه شدند بالاترین عملکردها در تیمار دوم به دست آمد. و برای کاربرد کود اوره جامد این روش توصیه شده است.

گزینه بسیار عالی تری که در اینجا وجود دارد نیتروژن هایی است که با پلیمرهایی پوشانده شده است . که میزان از دست رفتن آن بسیار کم است و به راحتی جذب گیاه می شود و علایم کمبود نیتروژن را برطرف میکند. کودهای شوک دارای این ویژگی هستند.

عنصر نیتروژن بالاترین میزان مصرف در گیاه را دارد و به همین خاطر در دهه های اخیر به صورت ناآگاهانه به میزان زیادی در زمین های کشاورزی مورد استفاده قرار گرفته است و این مسله باعث شور شدن زمین ها و حتی مسمومیت آن شده است. به همین خاطر بسیار مهم است که قبل از کشت و کار ابتدا زمین را از نظر میزان عناصر غذایی مورد بررسی قرار دهیم.

اکثر گیاهان زراعی یکساله (مانند گندم، جو و ذرت)  دارای رشد رویشی و سپس رشد زایشی هستند. در مرحله رشد رویشی بیشترین عناصر مورد استفاده عناصر ماکرو نیتروژن  و فسفر و در مراحل زایشی عناصر کلسیم و پتاس مورد استفاده قرار میگیرد.

کود نیتروژن بیشترین مصرف خود را در مرحله رشد رویشی دارد. هر چه حاصلخیزی خاک بیشتر باشد نیاز به مصرف اوره کاهش می یابد. نکته ی مهم این است که در مراحل آخر رشد یعنی مراحل زایشی کود نیتروژن اضافی باعث ورس می شود و نباید در اختیار گیاه قرار بگیرد.

سوال مهم اینکه آیا برای داشتن بهترین عملکرد استفاده از کود اوره به تنهایی کافی است؟

قطعا خیر . بسیار مهم است که علاوه بر کود اوره به یک کود کامل شامل انواع مواد آلی و سایر عناصر مورد نیاز گیاه نیز مورد نیاز است.  مثل کود  10 ایکس شوک ، تا سایر عناصر غذایی هم در دسترس  گیاه قرار گیرد. عناصر تشکیل دهنده ی این کود به صورت پلیمرهای خیلی ریز وجود دارد که باعث جذب سریع و تامین عناصر غذایی میشود و علاوه بر آن مواد آلی موجود در کود شامل عصاره جلبک دریایی، اسید آمینه ها و هیومیک اسید باعث حاصلخیزی خاک گندم می شود.  این کود ساختار خاک را نیز بهبود می بخشد.

سخن پایانی …

نوع کود و زمان مصرف کود به عوامل بسیار بسیار زیادی بستگی دارد و برای تعیین برنامه کودی گندم توجه به موارد زیر ضروری به نظر می رسد.

• تناوب زراعی : بسیار مهم است که قبل و بعد از گندم چه چیزی کشت می شود.
• برنامه ی برداشت محصول: اینکه با چه میزان هزینه میخواهیم چه میزان برداشت داشته باشیم که بیشترین سود را داشته باشیم
• شرایط و ویژگیهای خاک: هرچه خاک غنی تر باشد نیاز به کود کمتری داریم و برعکس در مناطق فقیر و ضعیف علاوه بر تامین عناصر غذایی به بهبود بخشیدن ساختار خاک  و اصلاح خاک نیاز مبرم احساس می شود.
• تاریخ کشت: بسیار مهم است که گیاه را زود رس یا دیررس میخواهیم و در چه تاریخی شروع به کشت میکنیم
• نوع کشت : آبی بودن یا دیم بودن کشت تاثیر زیادی در زمان استفاده از کود دارد.
• مرحله ی رشدی گیاه: هر گیاه در مراحل مختلف رشد نیاز کودی متفاوتی دارد.
• میزان اب آبیاری در کشت آبی و میزان بارندگی در کشت دیم: میزان آبی که داریم در انتخاب نوع کود و مقدار آن موثر است.