تاثیر اسید هیومیک بر گندم

تاثیر اسید هیومیک بر گندم

در اینجا سعی داریم  تاثیر اسید هیومیک بر گندم  را بررسی کرده و اهمیت وجود آن در خاک را توضیح دهیم. با ما همراه باشید.

گندم به عنوان بهترین محصول زراعی بین غلات، قدیمی ترین گیاهی است که توسط انسان‌ها کشت شده است. گندم به خانواده پوآسه تعلق دارد و به صورت گونه‌های زیادی در مناطق خیلی گرم تا سرد و خشک قابل کشت است. این گیاه با سطح زیر کشت شیش و نیم میلیون هکتار در ایران به عنوان غذای اصلی مورد استفاده قرار می‌گیرد. ارقام مختلفی از گندم وجود دارند که از نظر ارزش غذایی و کیفیت با هم مختلف بوده، اما به صورت کلی دارای پروتئین و مواد معدنی شامل ویتامین‌ها و سلولز و درصدی از آهن هستند. 

محصول گندم از نظر تولید و درصد کشت مهمترین محصول در ایران است و افزایش برداشت آن روز به روز مورد توجه بیشتری قرار می‌گیرد. اما امروزه به دلیل مشکلات جغرافیایی و یا کمبود منابع غذایی در خاک و در دسترس نبودن بذرهای مناسب و استفاده زیاد از کودهای شیمیایی در زمین‌های کشاورزی‌‌ و نیز آثار مخرب این دسته از کودها محصول گندم نتوانسته است، از روند رو به رشد خوبی برخوردار باشد. لذا باید با مصرف کودهای آلی مانند کود هیومیک اسید در مزارع گندم در کنار ایجاد شرایط مناسب رشد برای گندم میزان برداشت محصول را به مرز خود کفایی برسانیم.

هیومیک اسید و نقش آن در کشاورزی

هیومیک اسید از تجزیه بقایای گیاهان و موجودات زنده ساخته می‌شود و اغلب به رنگ قهوه‌ای تا سیاه بوده و گروهی از مولکول ها را تشکیل می‌دهد که به ریشه‌های گیاهان متصل شده و با جذب آب و مواد مغذی به آن‌ها کمک می‌کند. این کود بستر مناسبی را برای رشد باکتری‌های مفید خاک فراهم می‌کند، تا مواد غذایی را تجزیه  و در اختیار گیاه قرار دهند و به این صورت موجب افزایش حاصلخیزی خاک زیر کشت می‌شود.
کود آلی هیومیک اسید روشی مناسب برای بازیابی خاک‌های تخلیه شده است. زیرا می‌تواند مواد مغذی یونیزه را در خاک نگه داشته و از شسته شدن آن‌ها جلوگیری کند. همچنین اسید هیومیک ساختار کلی خاک را بهبود می‌بخشد و به گیاه در ایجاد مقاومت بهتر در برابر تنش‌های محیطی بیماری‌ها کمک می‌‌کند. علاوه بر این با کاهش میزان سمیت موادی فلزات سنگین و آفت کش‌ها میزان سدیم سمی خاک را کاهش داده و از طریق افزایش انسجام ذرات موجب کاهش فرسایش خاک می‌گردد. امروزه تاثیر اسید هیومیک بدلیل ارگانیک بودن و در نتیجه سالم و بی خطر بودن آن برای محیط زیست و حیوانات و انسان‌ها بسیار حائز اهمیت است.

برای اطلاعات بیشتر درباره کود آلی اسید هیومیک میتوانید بر روی مزایای اسید هیومیک کلیک کرده و آن را مطالعه نمایید:

مزایای اسید هیومیک

تاثیر هیومیک اسید بر گندم

• استفاده از هیومیک اسید باعث افزایش سرعت جوانه زنی و استقرار و توسعه ریشه گندم به ویژه در ابتدای فصل رشد می‌گردد، که این امر موجب اثربخشی بهتر سیستم ریشه شده و در نتیجه جذب عناصر پر مصرف راحت تر انجام می‌شود.
• اسید هیومیک موجب افزایش سرعت ایجاد و رشد گیاه گندم شده، بیشترین تاثیر را در غلظت ۱۰۰ میلی گرم در یک لیتر آب را در این گیاه خواهد داشت.
• هیومیک اسید سبب افزایش کیفیت دانه گندم می‌شود، به این صورت که؛ مقدار پروتئین و فسفر موجود در دانه‌های گندمی که با اسید هیومیک تغذیه شده‌اند، بیشتر از نمونه‌های بدون اسید هیومیک است.
• همچنین با مصرف این کود سطح برگ‌های روییده شده بیشتر شده و نیز رشد آن‌ها در زمان کمتری انجام‌ می‌گیرد.
• این کود آلی سبب تسریع در فرآیند جوانه زنی گندم شده و رشد ریشه و بخش‌های هوایی را در زمان کمتری بهبود می‌بخشد.
• در آزمایش تقویت گیاه با اسید هیومیک و تاثیر آن بر روی عملکرد گندم افزایش قابل مشاهده‌ای در حدود ۲۰ درصد ماده خشک در گندم را به همراه داشته است.
• این کود باعث بهبود ساختار فیزیکی خاک شده و به دلیل دارا بودن ترکیبات هرمونی اثرات قابل توجهی بر شاخص‌های کمی و کیفی گندم دارد.
• جذب نیتروژن در حضور اسید هیومیک افزایش پیدا می‌کند که؛ موجب افزایش رشد گندم و تعداد پنجه‌ها و بلند شدن طول خوشه می‌گردد.
• اسید هیومیک با کلات کردن عناصر ضروری مانند: آهن سبب جذب عناصر توسط گیاه گندم شده و موجب جذب و غلظت آهن در دانه و اندام هوایی گندم می‌شود و در حذف کلوریس آهن (کلروز) با افزایش جذب کلات آهن موثر خواهد بود.
• مصرف این کود در فصل رویشی گندم موجب بالا بردن تعداد پنجه‌های بارور در بوته‌های گندم می‌شود و تولید میزان دانه و شاخص برداشت را تا ۷ درصد افزایش می‌دهد.
• همچنین تغذیه گندم با این کود سبب افزایش سلامتی خاک و کاهش خسارت‌های ناشی از تنش مختلف از جمله: تنش خشکی گشته و میزان استفاده از کودهای شیمیایی را تقریباً به صفر می‌رساند، که این امر موجب کاهش مسمومیت و سفتی خاک زیر کشت برای دفعات بعدی کشت گندم می‌گردد.

به دلیل وجود عناصرنیتروژن، پتاسیم، کلسیم و منیزیم و فسفر در این کود در زمان تقویت گندم با آن موجب جذب این عناصر توسط گندم شده که؛ وجود هر یک از این عناصر برای گندم ضروری است و عدم وجود هر یک موجب اختلال در رشد گندم می‌گردد. برای مثال:

نیتروژن: کمبود عنصر نیتروژن باعث می‌شود برگ‌های پیر تر شروع به رشد کرده و علایم کمبود به صورت قسمت‌هایی با رنگ زرد یا سبز کمرنگ و ساقه‌های ارغوانی مشاهده می‌شود. که این کمبود سبب کاهش تعداد پنجه‌ها و پروتئین دانه‌ها و کوتاه ماندن خوشه گندم خواهد شد.

فسفر: نبود عنصر فسفر در طول رشد گندم سبب کاهش تعداد پنجه‌ها شده و ساقه‌های گندم ضعیف می‌شود و همچنین موجب کوتاه ماندن ساقه و خوشه و تولید خوشه‌های سفید و پوک می‌گردد.

پتاسیم: این کمبود اغلب در مسن‌ترین برگ‌های گندم ظهور می‌کند و موجب می‌شود که برگ‌ها ضعیف و باریک و کشیده شوند و لکه‌هایی در امتداد طولی برگ شروع و سریعاً به انتهای حاشیه برگ ها حرکت کنند و به این ترتیب موجب عدم تولید لوله گرده خواهد شد.

منیزیم: اگر این عنصر در خاک قابل کشت گندم وجود نداشته باشد، برگ‌های گندم حالت تنش خشکی پیدا می‌کنند و سبزی برگ‌های جوان تبدیل به لکه‌های تیره و روشن و نهایتاً سبب سوختگی برگ خواهد شد.

کلسیم: کمبود این عنصر موجب مرگ جوانه‌های مرکزی در بوته‌های گندم و تشکیل زخم‌های نکروزه با بافت‌های مرده قهوه‌ای رنگ می‌شود.

به طور کلی هیومیک اسید در گندم موجب افزایش تعداد سنبله در واحد سطح و تعداد دانه سنبله و وزن و عملکرد دانه و شاخص برداشت محصول می‌گردد.

زمان مصرف اسید هیومیک در گندم

اسید هیومیک به دلیل این که کودی آلی است، زمان مصرف خاصی ندارد و می‌تواند در تمامی فصل رشد گیاهان استفاده شود و سودمند باشد. اما در گیاهان زراعی مانند گندم توصیه می‌شود که در زمان آبیاری در تمامی فصل رشد ( ریشه زنی، ساقه دهی، گلدهی و بلوغ ) به میزان ۲۰۰ تا ۳۰۰ سی سی در لیتر به صورت محلول پاشی در مجموع ۱۵ تا ۵۰ لیتر ۴ الی ۷ مرتبه استفاده گردد.
اما در یک آزمایش که نسبت‌های مختلف مصرف اسید هیومیک در تمامی زمان‌های رشد گندم انجام شده، نشان داده که؛ بیشترین وزن خشک و تازه شاخساره‌ها حاصل از محلول پاشی ۳۰۰ میلی گرم در لیتر اسید هیومیک در زمان قبل ظهور برگ و پرچم‌ها  بوده که نتیجه مناسبی به دست داده است. و حداکثر میزان کلروفیل گیاه گندم از محلول پاشی اسید هیومیک با غلظت ۳۰۰ میلی لیتر در زمان ایجاد برگ ایجاد شده.  و بیشترین وزن دانه را در ۲۰۰ گرم هیومیک اسید در لیتر در زمان طویل شدن ساقه گندم خواهیم داشت. و بهترین زمان برای محلول پاشی برای رسیدن به حداکثر طول سنبله، وزن، تعداد دانه و وزن هزار دانه در زمان غوطه وری برگ و پرچم بوده است.

تاثیر اسید هیومیک مورد استفاده بر گندم

اسید هیومیک به سه شکل گرانول و مایع و پودری مورد استفاده قرار می‌گیرد که؛ هر کدام فقط در شکل ظاهری و نوع کود دهی باهم تفاوت دارند. اما به طور کلی تمامی خواص در انواع اشکال آن یکسان است. برای محصولات زراعی از جمله گندم می‌توانیم با استفاده از محلول پاشی اسید هیومیک مایع در فصل رشد و به صورت پودری با حل کردن در آب، همراه با آبیاری و به شکل چال کود در خاک زیر کشت و به صورت کود جانبی از هیومیک اسید بهره برداری کنیم. همچنین استفاده از این کود در کنار مصرف آفت کش‌ها و سموم کشاورزی امکان پذیراست.

نتیجه گیری:

گندم به عنوان یکی از اصلی ترین گیاهان زراعی از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است و رسیدن به اصل افزایش باروری و سرعت در جوانه زنی گندم و استقرار گیاه در کنار اسید هیومیک به راحتی امکان پذیر است. این محرک زیستی با کمک کردن به کشاورزان در تولید محصول با کیفیت نیاز گیاه را به سایر کودهای شیمیایی به حداقل رسانده است، از این رو استفاده از این محصول در باغات و زمین‌های زراعی بسیار به صرفه و مناسب است.

در آل کود می‌توانید تاثیر اسید هیومیک بر گیاهان مختلف را مطالعه کنید:

تاثیر اسید هیومیک بر زعفران

تاثیر اسید هیومیک بر گردو

تاثیر اسید هیومیک بر پسته

با تشکر از توجه شما جهت افزایش سطح علمی و تجربی آل کود ما را از نظرات، پیشنهادات و بخصوص انتقادات سازنده خود بهره مند سازید.