آفات درخت گوجه سبز

درخت گوجه سبز یک درخت بومی اروپایی است  و قدمت دو هزار ساله دارد.  باور بر این است که میوه آن از ایران و سوریه به یونان برده شده است. رنگ این میوه سبز و مزه آن ترش و شیرین است. درخت گوجه سبز در سن 4 الی 6 سالگی بهترین میوه را می‌دهد و عمر مفید آن 40 سال است. در این مقاله سعی بر آن شده است تا در مورد آفات درخت گوجه سبز بیشتر صحبت شود. با ما همراه باشید.

آفات درخت گوجه سبز

از آفات گوجه سبز می‌توان به این موارد اشاره کرد:

• کرم آلو

مهم‌ترین آفات درخت گوجه سبز مربوط به کرم آلو است و به جوانه‌های گیاه آسیب می‌رساند. کرم آلو نوعی حشره است که وارد میوه گیاه شده و از گوشت آن تغذیه می‌کند و به میوه گیاه خسارت می‌رساند. برای کنترل این بیماری استفاده از سموم شیمیایی پیشنهاد می‌شود.

• شیشک سان خوزه

شیشک سان خوزه از آفات درختان مثمر است و نوعی حشره است . این حشره به بافت گیاه آسیب می‌رساند و برای کنترل آن از سموم شیمیایی استفاده شود.

• زنبور سیاه گوجه

این حشره لاروهایی ایجاد می‌کند که به مغز و هسته گیاه آسیب می‌رساند و برای کنترل آن از سموم شیمیایی استفاده شود.

بیماری‌های درخت گوجه سبز

شایع‌ترین بیماری‌های درخت گوجه سبز شامل بیماری‌های قارچی مانند «لکه غربالی» و «پوسیدگی قهوه‌ای» است که به برگ‌ها، شاخه‌ها و میوه‌ها آسیب می‌زنند.

علاوه بر آفات درخت گوجه سبز، بیماری‌های قارچی و باکتریایی نیز سلامت این درخت را تهدید کنند. آشنایی با آن‌ها به کنترل بهتر کمک می‌کند:

• لکه غربالی (Shot Hole Disease): این بیماری قارچی باعث ایجاد لکه‌های کوچک و قهوه‌ای روی برگ‌ها می‌شود. با گذشت زمان، مرکز این لکه‌ها خشک شده و می‌ریزد و ظاهری سوراخ‌سوراخ (شبیه جای ساچمه) به برگ می‌دهد. این بیماری می‌تواند به میوه نیز سرایت کند.
• پوسیدگی قهوه‌ای (Brown Rot): یکی از مخرب‌ترین بیماری‌هاست که ابتدا به شکوفه‌ها حمله کرده و باعث خشک شدن آن‌ها می‌شود. سپس به میوه‌ها سرایت کرده و لکه‌های قهوه‌ای ایجاد می‌کند که به سرعت کل میوه را می‌پوشاند و آن را به یک توده مومیایی و چروکیده تبدیل می‌کند. رطوبت بالا شرایط را برای این بیماری ایده‌آل می‌کند.
• شانکر باکتریایی: این بیماری باعث ایجاد زخم‌ها و نواحی فرورفته روی شاخه‌ها و تنه می‌شود که اغلب با ترشح صمغ همراه است. شانکر می‌تواند جریان مواد غذایی در شاخه را مختل کرده و باعث خشک شدن آن شود.

سمپاشی درخت گوجه سبز

انتخاب سم برای درخت گوجه سبز به نوع آفت یا بیماری بستگی دارد؛ اما به طور کلی سموم مسی (مانند اکسی کلرور مس)، روغن ولک و حشره‌کش‌های سیستمیک مانند دیازینون یا کنفیدور رایج هستند.

برای هر مشکل، سم مخصوصی وجود دارد و استفاده نادرست می‌تواند بی‌اثر یا حتی مضر باشد. همیشه قبل از خرید، با یک کارشناس کشاورزی مشورت کنید.

• برای پیشگیری از بیماری‌های قارچی: استفاده از ترکیبات مسی مانند بردوفیکس یا اکسی کلرور مس در پاییز پس از ریزش برگ‌ها و در بهار قبل از باز شدن جوانه‌ها بسیار مؤثر است.
• برای مبارزه با آفات درخت گوجه سبز در زمستان: ترکیب روغن ولک با یک حشره‌کش مانند دیازینون برای از بین بردن تخم و لارو آفات زمستان‌گذران توصیه می‌شود.
• برای مبارزه با حشرات در فصل رشد: حشره‌کش‌هایی مانند کنفیدور (برای شته‌ها) یا دیازینون (برای کرم آلو) طبق دستورالعمل و با رعایت دوره کارنس (مدت زمانی که پس از سم‌پاشی نباید میوه را مصرف کرد) استفاده می‌شوند.

زمان سم پاشی درخت گوجه سبز

بهترین زمان سم‌پاشی درخت گوجه سبز در چند مرحله کلیدی است: اواخر زمستان (قبل از تورم جوانه‌ها)، پس از ریزش گلبرگ‌ها و در صورت مشاهده آفت در طول فصل رشد.

انتخاب زمان درست برای سم‌پاشی، تأثیر آن را چند برابر کرده و از آسیب به درخت و حشرات مفید (مانند زنبورها) جلوگیری می‌کند. این مراحل عبارت‌اند از:

• • سم‌پاشی زمستانه: این سم‌پاشی که معمولاً با روغن ولک و یک حشره‌کش/قارچ‌کش انجام می‌شود، برای از بین بردن تخم آفات و لاروهایی است که در شکاف‌های پوست درخت زمستان‌گذرانی می‌کنند. بهترین زمان برای این کار، اواخر اسفند و قبل از بیدار شدن و متورم شدن جوانه‌هاست.
  • پس از ریزش گلبرگ‌ها: هرگز در زمان شکوفه‌دهی کامل سم‌پاشی نکنید، زیرا به زنبورها و گرده‌افشانی آسیب جدی می‌زنید. بهترین زمان برای مبارزه با آفاتی مانند کرم آلو، حدود ۱۰ روز پس از ریختن کامل گلبرگ‌هاست. در این مرحله میوه‌های کوچک (فندقی) تازه تشکیل شده‌اند.
  • در طول فصل رشد: اگر در تابستان متوجه حضور آفاتی مانند شته یا کنه‌ها شدید، می‌توانید سم‌پاشی را تکرار کنید. همیشه سم‌پاشی را در هوای خنک (اوایل صبح یا غروب) و آرام انجام دهید تا سم روی برگ‌ها نسوزد و باد آن را پخش نکند.

علت خشک شدن درخت گوجه سبز

خشک شدن درخت گوجه سبز معمولاً به دلیل مشکلات ریشه، کم‌آبی شدید، بیماری‌های آوندی (مانند ورتیسیلیوم) یا حمله آفات درخت گوجه سبز همچون ریشه‌خوار ایجاد می‌شود.

گاهی اوقات ممکن است ببینید که شاخه‌های درخت یا حتی کل آن به طور ناگهانی شروع به خشک شدن می‌کند. دلایل اصلی این اتفاق عبارت‌اند از:

• آبیاری نامناسب: هم آبیاری بیش از حد که باعث پوسیدگی ریشه و خفگی آن می‌شود و هم آبیاری کم که باعث تنش خشکی شدید می‌شود، می‌تواند به خشک شدن درخت منجر شود.
• بیماری‌های طوقه و ریشه: بیماری‌های قارچی مانند پوسیدگی فیتوفتورایی می‌توانند طوقه (محل اتصال تنه به ریشه) و ریشه‌ها را از بین ببرند. این آسیب، مسیر انتقال آب و مواد غذایی به بالای درخت را قطع می‌کند.
• آفات خاکزی: کرم‌های سفید ریشه یا آبدزدک‌ها با تغذیه از ریشه‌های جوان، به سیستم آوندی درخت آسیب می‌زنند و توانایی جذب آب را از آن می‌گیرند.
• خاک نامناسب: خاک‌های بسیار سنگین و رسی که آب را در خود نگه می‌دارند، یا خاک‌های خیلی سبک و شنی که آب را به سرعت از دست می‌دهند، هر دو می‌توانند به ریشه فشار بیاورند.

علت سوراخ شدن برگ درخت گوجه سبز

اصلی‌ترین دلیل سوراخ شدن برگ‌های درخت گوجه سبز، بیماری قارچی «لکه غربالی» است. در این بیماری، لکه‌های آلوده از برگ جدا شده و جای خالی آن‌ها شبیه سوراخ گلوله به نظر می‌رسد.

دیدن برگ‌های سوراخ‌شده روی درخت گوجه سبز می‌تواند نگران‌کننده باشد. این پدیده معمولاً دو دلیل اصلی دارد:

1. بیماری لکه غربالی: همانطور که در بخش بیماری‌ها گفته شد، این قارچ عامل اصلی ایجاد ظاهر غربالی و سوراخ‌سوراخ در برگ‌هاست. این مشکل در آب‌وهوای مرطوب و بارانی شایع‌تر است.
2. آسیب آفات جونده: برخی حشرات مانند سوسک‌ها یا لارو پروانه‌ها از برگ تغذیه می‌کنند و ممکن است باعث ایجاد سوراخ‌هایی شوند. با این حال، سوراخ‌های ناشی از آفات معمولاً شکل نامنظم‌تری دارند، در حالی که سوراخ‌های لکه غربالی گردتر و یکنواخت‌تر هستند.

برای تشخیص دقیق آفات درخت گوجه سبز، برگ را بررسی کنید. اگر حاشیه سوراخ‌ها هنوز کمی قهوه‌ای یا قرمز رنگ است، به احتمال زیاد مشکل از بیماری لکه غربالی است.

دما و آب و هوای مناسب برای درخت گوجه سبز

گوجه سبز مانند سیب نیاز سرمایی اش بر حسب رقم حدود 500 تا 1800 ساعت دمای منفی هفت درجه سانتی گراد است. خاک مورد پسند گوجه سبز خاک لمونی است در حالی که خاک های مرطوب و سنگین را هم می‌تواند تحمل کند..

کود دهی درخت گوجه سبز

زمانی کود دهی برای درخت گوجه سبز نیاز است که رشد و گلدهی کم باشد. از بهترین کود ها برای درخت گوجه سبز می توان به کود هیومیک اسید ، کود k60 و کود گوگرد اشاره کرد.

آبیاری درخت گوجه سبز

آبیاری منظم و عمیق، هنگامی‌که گیاه جوان است بسیار مهم است. در غیر این صورت گیاه خشک و ریشه آن عمق زیادی پیدا می‌کند. درخت جوان گوجه سبز به آب زیادی نیاز ندارد ولی باز هم دقت شود برای درخت خشکی پیش نیاید، زیرا میوه آن چروک و کوچک می‌شود.

بیشتر بخوانید: همه چیز درباره کود فسفیت پتاسیم برای زعفران

هرس درخت گوجه سبز

درخت گوجه سبز تا سن 12 سالگی نیازی به هرس ندارند. نهال گوجه سبز بعد از کاشت اول سربرداری می‌شود. درخت بالغ گوجه سبز از نظر شدت هرس در حالت میانه است یعنی نه به اندازه درخت هلو زیاد هرس شود و نه به اندازه درخت گیلاس کم هرس شود.

روش‌ ‌های تکثیر درخت گوجه سبز

گوجه سبز از طریق بذر، پیوند، قلمه تکثیر می‌شود.

کاشت با هسته (بذر)

در این روش ابتدا اجازه دهید میوه گیاه به صورت کامل برسد و بدون آنکه میوه را در دهان بگذارید هسنه را از قسمت گوشتی جدا نمایید و آن‌را خوب بشویید. سپس در مکان خشک و خنک نگهداری نمایید تا بذر خشک شود. برای سرمادهی نیز بذر را با خاک اره مخلوط و در دمای 5 درجه سانتی گراد قرار دهید.

بذر گیاه را به دور از نور خورشید در مکانی گرم و روشن در داخل گلدان بکارید و روی آن ‌را با مقدار خاک پوشانده و آبیاری نمایید. بعد از مدتی بذر گیاه جوانه زده و شروع به رشد می‌کند. زمانی‌که به رشد مطلوبی رسید نشاء به دست آمده را طی مراحلی به زمین اصلی انتقال دهید.

پیوند زدن گوجه سبز

مرسوم‌ترین روش تکثیر درخت گوجه سبز، پیوند زدن آن است. معمولا در اواخر فصل بهار و اوایل تابستان و در زمانی‌که درخت در حال پوست انداختن است بر روی پایه گیاه که باردهی مطلوب و میوه با کیفیت دارد انجام می‌شود. 

قلمه زدن درخت گوجه سبز

برای قلمه زدن شاخه‌های پر بار درخت انتخاب و قلمه‌ای به اندازه 20 سانتیمتر از شاخه درخت را به صورت اوریب جدا شود و سپس آن‌را به هورمون ریشه زایی آغشته کنید. در نهایت آن‌را در بستری مناسب به شکلی بکارید که دو سوم آن در زیر خاک باشد. فلمه را آبیاری و تا هنگام ریشه دار شدن مرطوب نگه‌دارید. بعد از گذشت مدتی قلمه ریشه می‌دهد و شروع به رشد می‌کند.

نحوه برداشت گوجه سبز

برای برداشت گوجه سبز میوه آن‌را با دست خود گرفته و از شاخه جدا نمایید.  با لرزش و تکان دادن به درخت نیز می‌توان میوه را برداشت نمود.

کلام آخر

درخت گوجه سبز، با پیشینه‌ای غنی و میوه‌ای پرطرفدار، یکی از درختان ارزشمند در باغ‌های ایرانی است. همان‌طور که در این مقاله بررسی شد، برای داشتن درختی سالم و پربار، تنها آشنایی با انواع مختلف و روش‌های تکثیر آن کافی نیست؛ بلکه شناخت دقیق آفات درخت گوجه سبز و بیماری‌های رایج آن، از کرم آلو گرفته تا بیماری لکه غربالی، نقشی حیاتی دارد.

درک دلایل مشکلاتی مانند خشک شدن درخت یا سوراخ شدن برگ‌ها و همچنین آگاهی از زمان‌بندی صحیح سم‌پاشی، به شما کمک می‌کند تا با اقدامی به‌موقع، از محصول خود محافظت کنید. با به کارگیری این نکات، می‌توانید از سلامت درخت گوجه سبز خود اطمینان حاصل کرده و از طعم بی‌نظیر میوه‌های آن لذت ببرید.