کوددهی نخود فرنگی

داشتن غلاف‌های پُر و شیرین نخود فرنگی، رؤیای هر کشاورزی است. این هدف، بیش از هر چیز به یک برنامه تغذیه‌ای دقیق و هوشمندانه بستگی دارد. کوددهی نخود فرنگی یکی از کارهای ضروری در مسیر تولید بالای محصول و بهره‌وری بیشتر گیاه است تا با مواد تقویتی مناسب، میزان برداشت و کیفیت آن رشد چشمگیری پیدا کند. این گیاه از سبزیجات معروف و پرکاربردی است که در نقاط مختلف کشور کشت می‌شود و از محصول آن در سالادها و تهیه غذاهای لذیذ استفاده می‌گردد. در مسیر رشدی این گیاه، از قبل از کاشت تا مرحله پیش از برداشت، استفاده از انواع کود مایع و کود ارگانیک بسیار حائز اهمیت است. برای اینکه بدانید از چه کودهایی، در چه زمانی و چگونه برای پرورش نخود فرنگی استفاده کنید، با ما در این مقاله جامع از سایت آل کود همراه باشید.

گام اول: انتخاب بهترین زمان کاشت و تأثیر آن بر تغذیه اولیه

پیش از آنکه به سراغ کودها برویم، باید بدانیم که زمان کاشت نخود فرنگی، استراتژی تغذیه‌ای ما را مشخص می‌کند. به طور کلی، دو زمان اصلی برای کاشت این محصول وجود دارد: پاییزه و بهاره. انتخاب بین این دو به اقلیم منطقه شما بستگی دارد.

• کاشت پاییزه (مناطق گرمسیر و معتدل): در مناطقی که زمستان‌های ملایمی دارند، کاشت در پاییز به گیاه فرصت می‌دهد تا ریشه‌های قوی‌تری توسعه دهد و از بارندگی‌های زمستانه به خوبی استفاده کند. در این روش، آماده‌سازی زمین و تغذیه اولیه در اوایل پاییز انجام می‌شود تا گیاه برای ورود به دوره سرما آماده باشد.
• کاشت بهاره (مناطق سردسیر): در مناطق سردسیر که زمستان‌های سختی دارند، کشت در اواخر زمستان یا اوایل بهار پس از رفع خطر یخبندان انجام می‌شود. در این حالت، آماده‌سازی زمین در پاییز سال قبل با شخم عمیق صورت می‌گیرد تا خاک فرصت کافی برای بازیابی ساختار خود را داشته باشد.

این زمان‌بندی به طور مستقیم بر نحوه و زمان استفاده از کودهای پایه تأثیر می‌گذارد و اولین قدم برای یک برنامه کودی موفق است.

اقدامات قبل از کاشت: بنیانی محکم برای گیاه

هر موفقیتی با یک شروع قدرتمند آغاز می‌شود. برای نخود فرنگی، این شروع با آماده‌سازی بذر و خاک رقم می‌خورد.

بذرمال کردن: بیمه کردن جوانه‌ها

بذرمال کردن روشی مؤثر در تسریع جوانه‌زنی بذر پس از کاشت است. با انجام این کار، بذر و در نهایت گیاه مقاومت بالایی در برابر تنش‌های محیطی و حمله بیماری‌ها و آفات از خود نشان خواهد داد. بهترین گزینه‌ها برای بذرمال نخود فرنگی، استفاده از کودهایی مانند هیومیک اسید شوک، مولتی کمپلکس شوک یا جلبک دریایی شوک است. وقتی بذر گیاه با یکی از این کودها آغشته می‌شود، سرعت جوانه‌زنی و ریشه‌دهی افزایش یافته و محصول نهایی پربارتر می‌گردد.

آماده‌سازی زمین برای کاشت نخود فرنگی

آماده‌سازی زمین: فراهم کردن بستری غنی

• قبل از کاشت بذر، کوددهی در زمان آماده‌سازی زمین انجام می‌شود تا خاک نخود فرنگی غنی شده و بهترین شرایط برای گیاه از ابتدای کشت مهیا گردد. کشاورزان مناطق سردسیر بایستی در فصل پاییز زمین را شخم عمیق زده و در فصل بهار با فراهم شدن شرایط دمایی، اقدام به انجام شخم سبک و دیسک‌بندی برای کشت بذر نمایند. در مقابل، برای کاشت نخود فرنگی در مناطق گرمسیر، در ابتدای فصل پاییز زمین را شخم عمیق بزنید و در فصل زمستان پیش از رسیدن یخبندان، بذر را بکارید.
• در هنگام آماده‌سازی زمین، استفاده از کودهای مایع و کود آلی هیومیک اسید مایع توصیه می‌شود. مقدار دقیق مصرف باید بر اساس نتیجه آزمون خاک تعیین شود. با این حال، استفاده از کود 20 20 20 و هیومیک اسید پودری یک انتخاب هوشمندانه است، زیرا عناصر اصلی فسفر، پتاسیم و نیتروژن را به خوبی در اختیار خاک قرار می‌دهد.
• گاهی ممکن است خاک نیاز به تمرکز بیشتری روی کودهای پتاسه و فسفره مانند کود سولفات پتاسیم و ۱۰-۵۲-۱۰ پیش از کشت داشته باشد. به طور کلی، مقدار استفاده از این کودهای مایع پایه در هر هکتار قبل از کاشت، حدود ۴۰۰ الی ۵۰۰ لیتر است.
• اهمیت استفاده از مواد تقویتی برای کشت نخود فرنگی به قدری است که میزان تولید محصول مستقیماً به آن وابسته است. مقدار برداشت نخود فرنگی در زمین‌هایی که پیش از کشت، کود آلی دریافت کرده‌اند، بسیار بیشتر از اراضی است که به تغذیه آن‌ها با کودهای آلی توجهی نشده است.

برنامه کوددهی نخود فرنگی بر اساس مراحل رشد (از جوانه زنی تا برداشت)

نخود فرنگی برای تولید محصولی باکیفیت، در هر مرحله از رشد خود به رژیم غذایی متفاوتی نیاز دارد. ارائه کود مناسب در زمان مناسب، کلید موفقیت شماست. این برنامه را می‌توان به سه مرحله کلیدی تقسیم کرد:

مرحله اول: رشد رویشی (۲ تا ۴ هفتگی گیاه)

در این مرحله، تمرکز گیاه بر تولید شاخ و برگ و توسعه سیستم ریشه‌ای قوی است.

• کود ازته: کود ازت برای رشد رویشی و سبزینگی گیاه ضروری است. اما مراقب باشید! مصرف بیش از حد ازت باعث رشد علفی گیاه شده و گلدهی را به تأخیر می‌اندازد.
• کود هیومیک اسید شوک: استفاده از هیومیک اسید در ابتدای کاشت، یک سرمایه‌گذاری بی‌نظیر برای سلامت خاک و ریشه است. این کود ساختار خاک را اصلاح کرده، جذب مواد غذایی را افزایش می‌دهد و مقاومت گیاه در برابر بیماری‌های ریشه را بالا می‌برد.
• کود فسفر بالا: فسفر انرژی لازم برای توسعه ریشه را فراهم می‌کند. ریشه قوی‌تر به معنای جذب بهتر آب و مواد غذایی در مراحل بعدی است. کود فسفر بالا مایع شوک یا کود ۱۰-۵۲-۱۰ بهترین منابع تأمین فسفر هستند.

مرحله دوم: قبل و حین گلدهی

این مرحله حساس‌ترین زمان در چرخه زندگی نخود فرنگی است. هرگونه تنش غذایی یا محیطی می‌تواند منجر به ریزش گل‌ها و کاهش شدید محصول شود.

• کود فسفر بالا: فسفر همچنان برای تولید گل‌های بیشتر و قوی‌تر حیاتی است.
• کود مولتی کمپلکس شوک: در این مرحله، نیاز گیاه به عناصر ریزمغذی مانند روی، بور و منگنز به اوج خود می‌رسد. کود مولتی کمپلکس شوک این عناصر را به صورت متعادل فراهم کرده و از توقف رشد یا پیچیدگی بوته‌ها در اثر کمبود منگنز جلوگیری می‌کند.

مرحله سوم: تشکیل غلاف و پُر شدن دانه‌ها

پس از گلدهی موفق، تمام انرژی گیاه صرف پُر کردن غلاف‌ها و تولید دانه‌هایی باکیفیت می‌شود. در این مرحله، پادشاه عناصر، پتاسیم است.

• کود پتاس بالا: پتاسیم نقش کلیدی در انتقال قندها به سمت دانه‌ها، افزایش وزن، بهبود طعم و یکنواختی محصول دارد. گیاه نباید در این مرحله از کمبود پتاسیم رنج ببرد. بهترین گزینه استفاده از کود پتاس بالا شوک یا سولفات پتاسیم برای نخود فرنگی است.

آبیاری گیاه نخود فرنگی: رگ حیاتی تولید

آبیاری این گیاه نیز در عملکرد محصول تأثیر به سزایی دارد. همانطور که در مقاله کاشت گیاه نخود فرنگی از سایت آل کود به آن اشاره شد، نخود فرنگی در آب و هوای خشک با کاهش میزان آب عملکرد خوبی نخواهد داشت. انجام آبیاری منظم در دوره‌های ۷ الی ۱۰ روزه برای اکثر مناطق ایده‌آل است.

هر چه گیاه دچار کم‌آبی و تحت تنش خشکی باشد، مرحله گلدهی و رسیدن محصول با مشکل مواجه می‌گردد. آبیاری نامنظم بر کیفیت و ظاهر بازارپسند نخود فرنگی تأثیر منفی می‌گذارد، زیرا علاوه بر تفاوت در زمان رسیدن غلاف‌ها، اندازه غلاف، دانه، رنگ و شکل محصول نیز یکنواختی لازم را نخواهند داشت. پس موضوع آبیاری را ساده و بی‌اهمیت تلقی نکنید.

برداشت نخود فرنگی با کیفیت

تشخیص کمبود عناصر غذایی در نخود فرنگی: علائم را بشناسید

گیاه نخود فرنگی مانند یک موجود زنده، نیازهایش را با زبان علائم به ما می‌گوید. شناخت این علائم به شما کمک می‌کند تا قبل از دیر شدن، اقدام کنید:

• کمبود نیتروژن (N): رشد بوته کند شده و برگ‌های پیرتر (پایینی) به رنگ زرد روشن درمی‌آیند.
• کمبود فسفر (P): برگ‌ها به رنگ سبز تیره یا حتی ارغوانی متمایل می‌شوند و رشد کلی گیاه متوقف به نظر می‌رسد. گلدهی ضعیف خواهد بود.
• کمبود پتاسیم (K): لبه برگ‌های مسن‌تر زرد و سپس قهوه‌ای و سوخته می‌شود. ساقه‌ها ضعیف شده و گیاه مستعد خوابیدگی (ورس) می‌شود.
• کمبود منگنز (Mn): لکه‌های نکروزه (بافت مرده) در سطح برگ‌های جوان‌تر پدیدار شده و بوته‌ها دچار پیچیدگی می‌شوند.

اشتباهات رایج در کوددهی نخود فرنگی که باید از آنها دوری کنید

گاهی ندانستن چند نکته ساده می‌تواند تمام زحمات شما را هدر دهد. از این اشتباهات رایج پرهیز کنید:

1. بیش‌مصرفی نیتروژن: این شایع‌ترین اشتباه است. نیتروژن زیاد باعث می‌شود گیاه تمام انرژی خود را صرف تولید شاخ و برگ کند و از گلدهی و تولید غلاف غافل شود.
2. زمان‌بندی نامناسب: دادن کود پتاس بالا در ابتدای رشد یا کود ازته در زمان گلدهی، نمونه‌هایی از زمان‌بندی اشتباه است که به گیاه کمکی نمی‌کند.
3. نادیده گرفتن آزمون خاک: کوددهی بدون اطلاع از وضعیت خاک، مانند رانندگی با چشمان بسته است. آزمون خاک نقشه راه شماست.
4. غفلت از ریزمغذی‌ها: تمرکز صرف بر روی NPK (ازت، فسفر، پتاسیم) و نادیده گرفتن عناصری مانند بور، روی و منگنز می‌تواند کیفیت نهایی محصول را به شدت کاهش دهد.

کلام پایانی

کوددهی نخود فرنگی یک فرآیند مرحله به مرحله و دقیق است. موفقیت در این مسیر به معنای درک نیازهای گیاه در هر دوره از رشد و تأمین هوشمندانه آن نیازهاست. به یاد داشته باشید که هر مزرعه‌ای شرایط خاک، آب و هوای منحصربه‌فرد خود را دارد و استفاده از کودهای توصیه‌شده باید متناسب با این شرایط باشد تا زیادی یک عنصر، مانع جذب عنصر دیگر و کاهش رشد نگردد. اگر برای تدوین یک برنامه کودی دقیق و متناسب با زمین خود نیاز به راهنمایی دارید، کارشناسان ما در آل کود آماده‌اند تا شما را در این مسیر همراهی کنند. برای مشاوره و سفارش کودهای تخصصی، می‌توانید از بالای همین صفحه با ما در ارتباط باشید.