همه ما می‌دانیم که گیاهان نیز موجودات زنده‌ای هستند، که برای رشد خود احتیاجات خاصی دارند که بهتر است این احتیاجات الزامی گیاهان را در جهت رشد مناسب آنها برآورده کنیم، به طور کلی احتیاجات ابتدایی هر گیاه برای زنده ماندن و رشد موارد بدیهی مانند: آب و خاک و نور است، اما در بسیاری از موارد شاهد هستیم که گیاه با وجود تمام این شرایط باز به رشد مطلوب خود نرسیده است، زیرا بسیاری از گیاهان نیازهای متمایزی از یکدیگر دارند برای مثال: یکی در حضور نور و یکی در نور کم و یا برخی در خاک قلیایی و دیگری در خاک اسیدی و البته گونه‌هایی نیاز به آبیاری زیاد و مواد دیگر به آبیاری کم احتیاج دارند.
اما در کل نیاز گیاهان مختلف باید در جهت رشد مطلوب آنها باشد، که برای برآورده شدن این مهم کشاورزان می‌توانند با تغذیه مناسب خاک با کودهای مختلف میزان مواد مغذی خاک را برای رشد بهتر گیاه تامین کنند.
البته استفاده بیش از حد هر چیزی ممکن است زیان‌آور باشد اما نمی‌توان منکر ارزش استفاده از برنامه غذایی جهت خاک‌ورزی گیاه نیز شد.
در این باره زیست شناسان از واقعه ای بنام عامل محدود کننده یاد میکنند، یعنی اگر یک گیاه تمام عوامل رشد را به جز یکی از عاملین را دریافت کند، همان یک عامل ممکن است باعث سست شدن توانایی گیاه برای رشد شود و به آن عامل محدود کننده میگویند.
اولین نیاز گیاه برای رشد سریع خاک آن و میزان مواد مغذی موجود می‌باشد، یعنی گیاه را باید در خاک مطلوب بکارید برای فهمیدن میزان عناصر مورد نیاز باید خاک گیاه را مورد آزمایش قرار داد، برای اینکار نمونه از خاک که نماینده خاک تمام مزرعه است را آزمایش کرده و درصد دارا بودن یا کمبود مواد غذایی را معین میکنند، که اینکار به کشاورز کمک میکند که در جهت تامین عناصر اقدام کند.
درصد زیادی از گیاهان در خاکی که از لحاظ بافت متوسط باشد، یعنی شامل ماسه، سیلت، رس و مواد آلی در حد تعادل است رشد بهتری خواهند داشت، اما اگر گیاه از گونه‌ای است که میبایست در طول مراحل رشد خود از مواد ارگانیک بیشتری استفاده کند باید به خاک هموس یا کمپوست افزود.
به صورت کلی آنچه به گیاه کمک کرده تا در زمان کوتاه رشد بیشتری داشته باشد، تامین عناصر پرمصرف برای گیاهان است البته بهترین کود برای گیاهان زمانی بهترین کارایی را دارد که در زمان درست تر اعمال شود و سبب افزایش سبزینگی و تعداد شاخه و برگ و در نتیجه میوه‌دهی سریع تر و با کیفیت تر شود.
عناصری مانند: عناصر ماکرو ( نیتروژن، فسفر ، پتاسیم، کلسیم، منیزیم، گوگرد)و عناصر میکرو(آهن، منگنز، روی ، بور، مولبیدن) که گیاه در تمام مراحل رویشی خود به میزان متفاوت به آنها احتیاج دارد. اما در درجه اول عناصری باعث رشد سریع گیاهان می‌شوند که سبزینگی گیاه را افزایش دهد، از این رو در مرحله نخست رشد گیاه دادن کودهایی که حاوی نیتروژن، کلسیم، منیزیم، گوگرد، آهن است مفید تر می‌باشند.
کودهای نیتروژنه:
نیتروژن اولین و یکی از مهم ترین کودها برای رشد سریع درختان می‌باشد و تقریبا در تمامی گیاهان استفاده از کود نیتروژن جز ثابت برنامه کوددهی محسوب میشود، این عنصر باعث تحریک گیاه به رشد رویشی میشود، در نتیجه همواره توصیه میشود که برای رشد سریع و مطلوب قبل از شروع فاز رویشی از کودهای حاوی ازت استفاده شود.
اما همانطور که استفاده از این کودها حایز اهمیت است، زمان مناسب استفاده از این کود نیز ممکن است نتیجه برعکس بدهد یعنی برای مثال: اگر از کود ازت در زمان تشکیل شکوفه استفاده شود، رشد رویشی درختان افزایش میابد و شکوفه دهی به تاخیر می‌افتد.
کودهای گوگردی:
این عنصر در گیاه عملکردی شبیه به نیتروژن دارد که هر دو جز اصلی برای ساخت پروتئین هستند، که در ایجاد سبزینگی و رشد ریشه تاثیر دارند و موجب کاهش نیترات در سلول گیاهی می‌شوند، امروزه انواع زیادی از کودهای حاوی گوگرد موجود هستند، که با توجه به نوع و احوالات خاک از آنها استفاده میشود.
کودهای منیزیم:
منیزیم یک نوع یون بوده که نقش به‌سزایی در فعال کردن آنزیم‌های موثر در فتوسنتز دارد و همچنین جزی از ساختمان حلقوی کلروفیل است، که سبب تولید و توسعه ریشه و افزایش رشد گیاهان در زمان کمتر میشود، از این جهت همواره در برنامه کوددهی نباید از مصرف کودهای منیزیم در تسریع رشد غافل شویم.
کودهای کلسیم:
عنصر کلسیم در تمامی گیاهان نقش اساسی دارند، که یکی از آنها ساخت دیواره سلولی در سلول‌های رویشی گیاه است، و باید برای نتیجه‌دهی بیشتر باید به همراه آبیاری گیاه را با کودهای منیزیم تغذیه نمود، در بیشتر موارد در خاک به صورت طبیعی وجود دارند، اما در مواردی ممکن است با کاهش اسیدیته خاک کلسیم خاک نیز کاهش یابد.
کودهای آهن:
فولیک اسید یا آهن یکی از پرکاربردترین و مطلوب ترین کود جهت رشد سریع تر در انواع گیاهان است، که باید به صورت کلات به گیاهان القا شود تا نتیجه دهی سریع تر رخ بدهد، کودهای زیادی حاوی مقادیر مختلف آهن هستند که در تمامی طول رشد میتوان از آنها استفاده کرد.
با توجه به توضیحات در مورد چند عنصر فوق نقش کلیدی آنها در تسریع میزان غذاسازی در گیاه و ایجاد سبزینگی حالا به معرفی کودهای حاوی این عناصر و زمان مناسب جهت کوددهی برای دریافت نتیجه مطلوب میپردازیم:
کود شیمیایی اوره:
این کود با دارا بودن ۴۶ درصد نیتروژن می‌تواند کود مناسبی جهت رشد سریع در گیاهان شود، و توصیه میشود به صورت پودری یا دانه قبل از شروع مراحل رویشی گیاه را با آن تغذیه کنید.
این کود طی یک فرآیند شیمیایی به بیکربنات آمونیوم تبدیل میشود، که این ماده تبدیل به گاز میشود، که در صورت حفاظت نکردن از بین میرود، پس بهتر است به صورت پاشیدن روی خاک و شخم زدن و آبیاری سنگین در خاک مخلوط گردد.
البته کود نیترات آمونیوم و کود ۳۶-۱۲-۱۲ ترکیبات کودی هستند، که دارای درصد نیتروژن بالا هستند که میتوان از کود NPK ۱۲-۱۲-۳۶ به عنوان جایگزین اوره در کشاورزی استفاده نمود.
گوگرد مایع:
کود گوگرد به همراه مکمل غذایی پلی آمینه برای برطرف کردن تمام کمبود‌های گیاه و افزایش رشد رویشی و تسریع در میوه دهی درختان میوه و نیز افزایش کمی کیفی ۱۵ درصدی محصول خواهد‌شد، این کود را میتوان به میزان ۱۲ لیتر در هکتار در درختان میوه دو بار یکی قبل از گلدهی و یکبار ۲۰ روز قبل از برداشت محصول استفاده کرد.
کود کلسیم بور:
این کود حاوی مقادیر قابل قبول کلسیم ۷ درصد برای رشد سریع گیاه و افزایش مقاومت گیاه در برابر تنش‌ها و در نتیجه محصول دهی درختان میوه میشود، و باید به مقدار ۲ در هزار در زمان گلدهی و کامل شدن برگ‌ها به صورت محلول‌پاشی استفاده کرد.
کود سولفات منیزیم:
این کود شیمیایی ارزشمند با دارا بودن ۴۸ درصد منیزیم و ۱۲ درصد گوگرد در مراحل رشد اولیه بسیار مناسب است، منیزیم سولفات برای بهبود رشد گیاهان در فاز تولید بسیار موثر بوده و تولید کلروفیل میکند و همچنین کمبود آن باعث کاهش رشد بالقوه گیاه میشود، که در زمان کمبود منیزیم به صورت اسپری در گیاهان گلدانی و در درختان به میزان ۲۰۰ تا۳۰۰ گرم به صورت چالکود استفاده میشود.
این کود شامل ۲۰ درصد نیتروژن، ۲۰ درصد فسفر، ۲۰ درصد پتاسیم می‌باشد. و باعث تسریع رشد گیاه در تمام گونه‌ها شده و عناصر درشت مغذی را برای گیاه تامین میکند، در واقع یک کود کامل است، که بعد از مصرف آن رنگ و اندازه و فرم گیاه مطلوب میگردد و گیاه شاداب میشود.مقدار استفاده از این کود برای انواع درختان با توجه به مساحت زمین و نوع درخت متفاوت است اما به صورت کلی ۳۰۰ تا۵۰۰ گرم به صورت چالکود و میزان ۱۰ گرم در یک فنجان هر ۱۰ روز یکبار به روش اسپری کردن و هر ۱۴ روز یکبار به روش محلول پاشی استفاده گردد.
پیدا کردن کودشیمیای برای این دسته از گیاهان سخت است، و برای گزینش کود صحیح مورد نیاز گیاه الزامی است که در ابتدا احتیاج گیاه را بدانیم که عوامل متعددی در انتخاب کود مطلوب به ما کمک میکند.
کود شیمیایی مایع: این کود بهترین کود جهت پرورش و رشد سریع گیاهان آپارتمانی است، زیرا به اندازه مساوی مواد غذایی را به همه قسمت‌های ریشه گیاه می‌رساند، و امکان این را به ما می‌دهد که با توجه به سیر رشد یا خواب گیاه ار آن استفاده کنیم. این نوع اغلب با استفاده از اسپری کردن بر روی برگ استفاده میشود، و مصرف آن در زمان‌هایی از روز که هوا مطلوب‌تر است توصیه میشود.
کودهای شیمیایی یا گرانوله برای رشد سریع گیاهان آپارتمانی: این نوع کودقابلیت انحلال با آب را دارند، و قادر هستند عامل خوراکی گیاه باشند و در صورت بی‌حالی و پژمردگی گیاه استفاده از این کود جهت شاداب نمودن هرچه سریعتر گیاه مناسب است.
کود کامل دربردارنده اسید‌های آمینه است، که در جذب تغذیه مناسب‌تر مواد از طریق ریشه کمک میکنند، و با بیشتر آفت‌کش‌ها به غیر از مخلوط‌های قلیایی قابلیت اختلاط دارد، و عناصر NPK و ریز مغذی را به نسبت برابر برای رشد سریع و شادابی گیاه دارد.
این کود دارای میزان مساوی از نیتروژن، فسفر و پتاسیم است، و زمان مصرف کود در گیاهان آپارتمانی در صورت نامناسب بودن اوضاع گل‌های آپارتمانی لازم است همان موقع استفاده شود، اما درغیر این‌صورت در فصل رشد با نوبت‌های آبیاری بیشتر به گیاه داده شود.
بیشتر گیاهان هر ۲تا ۴ هفته یک مرتبه احتیاج به خوراک دارند، اگر مدت زیادی به آنها مواد مغذی نرسد یا این که به یک باره خوراک و کود زیادی به گیاه داده شود، نتیجه رشد سریع برعکس میشود، و گیاه پلاسیده شده برگ‌های تازه بد فرم و کوچک می‌شوند.
با تشکر از توجه شما جهت افزایش سطح علمی و تجربی آل کود ما را از نظرات، پیشنهادات و بخصوص انتقادات سازنده خود بهره مند سازید.
آل کود
آل‌کود، مرجع کامل مقالات آموزش کشاورزی و بزرگ‌ترین وارد کننده و فروشنده انواع کودهای ارگانیک در ایران است. پشتیباتی تمام مراحل کشت و خرید مایحتاج مورد نیاز باغ‌داری و کشاورزی خود را از ما بخواهید. با آل‌کود تمام نیازهای باغبانی و کشاورزی‌تان را برطرف کنید.
مشاوره کود دهی، فروش ریز مغذی
بدون دیدگاه