برای کاشت و پرورش گیاه گندم، کشاورز باید به ساختار گیاه و مراحل رشد آن و همچنین مراقبت هایی که برای گیاه ضروری است، مسلط بوده و آشنایی کامل داشته باشد. از اصلی ترین مراقبت های گیاهان کوددهی و آبیاری است. در این مقاله با خاک آب و استفاده از اسید هیومیک برای گندم آشنا می‌شوید.
ویژگی های گیاه گندم
گندم یکی از قدیمی ترین غلات و مهم ترین آن هاست. دلیل این اهمیت، نقش گندم در غذای مردم جهان است. این گیاه دارای گونه های متنوعی است که در بیشتر اقلیم ها و مناطق چه خیلی گرم و سرد و یا خشک قابل کشت است و رشد می‌کند. با توجه به اهمیت این گیاه حدود نیمی از اراضی کشور تحت کشت گندم هستند. این محصول سرشار از کربوهیدرات، فیبر و پروتئین است. همچنین بخش زیادی از آن را سلولز تشکیل می‌دهد. گیاه گندم برای رشد به مراقبت هایی مثل کوددهی و آبیاری نیاز دارد که هر کدام نقش زیادی در کیفیت و میزان برداشت آن دارند.
ساختار گیاه گندم
گیاه گندم از نظر ساختاری از چند قسمت تشکیل شده است.
جوانه: جوانه در حدود ۲/۵ درصد وزن دانه گندم را تشکیل داده و دارای چربی و ویتامین های فراوان مثل ویتامین ب است. درصد چربی جوانه بالا است اما به دلیل اینکه بخش کوچکی از گندم را تشکیل داده مقدار چربی در کل دانه قابل توجه نیست.
سبوس: سبوس پوسته دانه گندم است و تقریبا ۱۴ درصد ازوزن دانه را تشکیل می‌دهد. در مرحله آردسازی سبوس ها را از دانه جدا می‌کنند. از این سبوس گاهی به عنوان خوراک دام استفاده می‌کنند. جنس سبوس از سلولز است.
آندوسپرم: این بخش از دانه حاوی مواد نشاسته ای است و حدود ۸۵ درصد از کل دانه را تشکیل داده است.
بیشتر بخوانید: استفاده از شوک ده ایکس برای گندم در مرحله پی آب
آبیاری گندم
کشت گندم درکشور به دو روش کشت آبی و دیم انجام می‌شود. در کشت دیم بخشی از آب مورد نیاز گیاه توسط بارش ها تامین می‌شود و بخش باقی مانده با آبیاری انجام می‌شود. در کشت آبی تنها آبیاری نیاز گیاه را تامین می‌کند. با توجه به وسعت مزارع گندم و محدودیت های آبی انتخاب روش های نوین آبیاری باعث می‌شود گیاه در تنش خشکی قرار نگیرد و همچنین از هدررفت آب جلوگیری شود. آبیاری گندم در چند مرحله انجام می‌شود که هر کدام در جایگاه خود اهمیت زیادی دارد و کاهش هر کدام باعث بروز مشکلاتی مثل کم شدن تعداد خوشه ها، تولید دانه های خشک و در کل کاهش کیفیت و کمیت محصول می‌شود.
مراحل آبیاری گندم
مرحله اولی که آبیاری انجام می‌شود خاک آب نامیده می‌شود. آبیاری خاک آب بلافاصله بعد از کاشت بذر گندم انجام می‌شود و اهمیت زیادی در حفظ بذرها و رشد آن ها دارد.
دومین مرحله هنگام رشد ساقه ها انجام می‌شود وقتی که اولین گره ها برای تشکیل ساقه در نزدیکی خاک به وجود می‌آیند. به این مرحله ساقاب هم می‌گویند.
زمانی که دانه های گندم به اصطلاح به غلاف می‌روند، سومین مرحله آبیاری انجام می‌شود. این رطوبت برای گیاه اهمیت زیادی دارد و از خشکی دانه ها جلوگیری می‌کند. این مرحله را خوشاب می‌گویند.
به آبیاری مرحله چهارم گل آب می‌گویند به دلیل این که در زمان گلدهی گندم انجام می‌شود.
و اما مرحله پنجم آبیاری که دانه آب نام دارد و هنگامی انجام می‌شود که دانه ها پر می‌شوند.
نقش کوددهی در رشد گندم
گیاه گندم در مراحل مختلف رشد خود علاوه بر آبیاری به کودهای مناسب هم نیاز دارد که می‌تواند عناصر موردنیاز گیاه را تامین کند. همچنین تاثیرات زیادی روی کیفیت محصول و رشد مطلوب آن دارد و تاثیر نهایی روی راندمان مزرعه گندم خواهد بود و میزان برداشت را افزایش می‌دهد. یکی از کودهایی که برای رشد گندم بسیار مناسب است کود اسید هیومیک است و همزمان با اولین مرحله آبیاری که خاک آب نام دارد، برای گیاه استفاده می‌شود.
اسید هیومیک چیست
هیومیک اسید از تجزیه بقایای موجودات زنده و گیاهان مختلف به وجود می‌آید. این کود به رنگ قهوه ای تا سیاه است. نحوه تاثیر گذاری اسید هیومیک به این شکل است که گروهی از مولکول ها را تشکیل داده که ان ها به ریشه های گیاه متصل می‌شوند و به ریشه ها کمک می‌کنند تا مواد مغذی و آب را بهتر و سریع تر جذب کنند. استفاده از هیومیک اسید با افزایش باکتری های مفید خاک باعث می‌شود تا حاصلخیزی خاک بیشتر شود. استفاده از اسید هیومیک همچنین باعث می‌شود تا مقاومت گیاه در شرایط نامساعد افزایش پیدا کند، از فرسایش خاک جلوگیری شده و مواد مضر موجود در خاک کاهش پیدا می‌کند. این کود برای محیط زیست بسیار بی خطر است.
استفاده از کود هیومیک اسید برای گندم
استفاده از کود هیومیک اسید برای گیاه گندم مزایای زیادی دارد. این کود را می‌توان از همان ابتدای کاشت گندم استفاده کرد. استفاده از اسید هیومیک همزمان با مرحله خاک اب آبیاری باعث تسریع جوانه زنی بذرها می‌شود. همچنین با تاثیر روی ریشه های گندم قدرت جذب آن ها را بیشتر می‌کند. با بررسی دانه های گندم که با هیومیک اسید تغذیه شده اند به این نتیجه رسیدند که میزان فسفر و پروتئین این دانه ها بیشتر از دانه هایی بوده است که اسید هیومیک دریافت نکردند. استفاده از این کود باعث می‌شود برگ های بیشتری با سرعت بیشتر رشد کنند. جذب نیتروژن زمانی که اسید هیومیک برای گندم استفاده شود، بیشتر شده که موجب می‌شود طول خوشه ها و تعداد پنجه ها می‌شود. اسید هیومیک در جذب آن توسط ریشه های گندم هم نقش زیادی دارد.
بیشتر بخوانید: نقش کود k60 برای درخت پرتقال
کود هیومیک اسید به شکل های مایع، پودری و گرانولی موکود است که از نظر ظاهری متفاوت هستند و کارایی یکسانی دارند. برای گندم از شکل مایع آن استفاده می‌شود و از روش محلول پاشی استفاده می‌شود.کود هیومیک اسید نوعی کود زیستی است و استفاده از آن نیاز به کودهای شیمیایی را کاهش می‌دهد و مصرف آن در زراعت باصرفه و پرفایده است.
بدون دیدگاه