گندم یکی از مهم ترین غلاتی است که استفاده می‌شود و در بعضی از مناطق قوت غالب برای مردم است. کاشت و پرورش این محصول برای کشورهای مختلف اهمیت زیادی دارد. در ادامه مطلبی تهیه شده که درباره گیاه گندم و نیز بهترین کود برای زراعت گندم است.
گندم از خانواده گرامینه ها و گندمیان است. این گیاه تک لپه، علفی و یکساله است که دو نوع وحشی و اهلی دارد. این گیاه دارای مقادیر زیادی کربوهیدرات است که مصرف آن برای بدن انسان مواد مغذی و فیبر را تامین می‌کند. گندم گل هایی به شکل سنبله ای دارد که از گره های آن برگ به وجود می‌آید. سنبلچه این گیاه از سه گلچه و دو گلوم تشکیل شده که گاهی اوقات تعداد گلچه ها تا ۹ عدد هم می‌رسد. دانه های گیاه گندم بین دو پوشش ب شکل قاشق قرار گرفته اند که لما و پالئا نام دارند. برگ های این گیاه مثل برگ های غلات دیگر، نازک بوده و عرض کمی دارند و روی آن ها زبانه هایی کوچک وجود دارد.
دانه گندم از ترکیباتی مثل پروتئین، نشاسته، فیبر و سلولز تشکیل شده است. از نظر ظاهری اندازه دانه های گندم متفاوت بوده و اندازه ای بین ۵ تا ۸ میلی متر دارند. عرض این دانه ها حدود ۲و نیم میلی متر بوده و میانگین وزن آن ها بین ۲۰ تا ۶۰ میلی گرم بوده است.
رنگ این دانه ها بژ یا نخودی و در بعضی گونه ها قرمز است که به گندم سرخ آن را می‌شناسند.
بیشتر بخوانید: کود مخصوص گریپ فروت
اجزای تشکیل دهنده گیاه گندم به شرح زیر است:
جوانه: جوانه در حدود ۲/۵ درصد وزن دانه گندم را شامل می‌شود که دارای چربی و ویتامین های فراوان مثل ویتامین ب است. درصد چربی جوانه بالا بوده اما به دلیل اینکه درصد کمی از گندم را تشکیل می‌دهد مقدار چربی در کل دانه مقدار اندکی محسوب می‌شود.
سبوس: به پوسته دانه گندم سبوس می‌گویند و در حدود ۱۴ درصد وزن دانه را تشکیل می‌دهد. در مرحله آردسازی سبوس ها را از دانه جدا می‌کنند و از آن به عنوان خوراک دام استفاده می‌کنند. سبوس از سلولز تشکیل شده است.
آندوسپرم: این بخش از دانه گندم متشکل از مواد نشاسته ای بوده و حدود ۸۵ درصد از کل دانه را تشکیل می‌دهد.
خاک اولین موضوع مهم در آغاز کشت گندم است. خاک مناسب برای کاشت گندم اغلب خاک های رسی، شنی و خاک هایی که زهکشی خوب دارند، است. در خاک هایی که بافت ریز دارند گندم میتواند عملکرد بهتری داشته باشد. این نوع از خاک ها قادرند تا زمان طولانی تری آب را در خود حفظ کنند.
آبیاری برای گندم مهم است به خصوص برای گندم های کشت پاییز، اما گندم های بهاره از رطوبت ذخیره شده خاک که در طول زمستان اتفاق افتاده بهره می‌برند. در زمان اولیه رشد و هنگام جوانه زنی، کمبود رطوبت خاک باعث می‌شود تا بذرها پوسیده شده یا آسیب ببینند.
آب و هوای مناسب شرط دیگری از شروط لازم برای کشت گندم است.
زهکشی مناسب خاک هم برای رشد گندم هم برای کوددهی اهمیت دارد. اگر زهکشی خاک تحت کشت گندم به اندازه کافی نباشد کوددهی موثر نیست.
گیاه گندم برای رشد به عناصر مختلفی نیاز دارد. مهم ترین این عناصر،پتاسیم، فسفر و نیتروژن هستند. کمبود هر کدام از این عناصر مغذی روی رشد گیاه تاثیرات منفی خواهند داشت.
ازت: ازت از عنصرهایی است که خاک اکثر مناطق دچار کمبود آن هستند. این عنصر اولین عنصر مهم و تاثیرگذار روی رشد گندم است. میزان مصرف کودهای ازته برای گندم به نوع آب و هوا و میزان بارش در منطقه بستگی دارد. افزایش رشد ریشه ها، افزایش تعداد خوشه های گندم و همچنین افزایش پروتئین موجود در دانه ها از تاثیرات کودهای ازت برای گندم هستند.
پتاسیم: کودهای پتاسیم شاید بهترین کود برای زراعت گندم باشند. تجزیه خاک و بررسی زمین میزان پتاسیم موجود در خاک را مشخص می‌کند. برای افزایش محصول گندم کود پتاسیم بسیار موثر بوده و اهمیت آن به اندازه عنصر نیتروژن است. کودهای پتاسیم با تاثیر روی میزان فتوسنتز گیاه، سازوکار آن را افزایش می‌دهند. همینطور پتاسیم میتواند مقاومت گندم ها را در برابر تنش های محیطی افزایش دهد. کود پتاسیم موجب می‌شود دانه های گندم پرحجم تر شوند و تعداد خوشه ها نیز افزایش پبدا کنند. زمانی که گیاه گندم به این کود نیاز دارد، مرحله ای است که گندم ها به ساقه می‌رسند. ایجاد خال روی برگ های گندم و خشکی گیاه از آثار کمبود پتاسیم هستند.
فسفر: فسفر عنصر مهم دیگری ست که در رشد گیاه گندم نقش دارد. کودهای فسفردار نسبت به دو کود قبلی کمت استفاده می‌شوند و علت آن حلالیت کم این عنصر است که به راحتی توسط بارندگی ها شسته می‌شود. با این حال از مزایای این کودها برای گیاه گندم نمی‌توان چشم پوشی کرد. فسفر موجب می‌شود تا رشد ریشه ها بیشتر شده و محصول زودتر به مرحله برداشت برسد. کمبود فسفر هم توانایی رشد گیاه را کاهش می‌دهد.
نیتروژن: کود نیتروژن با مزایایی که برای گندم دارد میتواند بهترین کود برای زراعت گندم باشد. کمبود نیتروژن در گیاه گندم باعث می‌شود تا دانه های ضعیفی رشد کنند. نیتروژن عامل ساخته شدن کلروفیل در گیاه است که با افزایش ساخت آن در گیاه، فتوسنتز و در نتیجه رشد دانه های گندم بیشتر می‌شود. کود نیتروژن از زردی برگ ها جلوگیری کرده و تولید پروتئین در گیاه را افزایش می‌دهد.
بیشتر بخوانید: کود مخصوص و مناسب برای هندوانه
گوگرد: کودهای گوگرد دار هم برای گیاه گندم اهمیت دارند گرچه به مقدار کم تر استفاده می‌شوند. عنصر گوگرد میزان پروتئین را در دانه های گندم افزایش می‌دهد.
انتخاب بهترین کود برای زراعت گندم بسیار نتیجه بخش بوده و باعث می‌شود تا برداشت محصول به اندازه مطلوبی برسد.
آل‌کود، مرجع کامل مقالات آموزش کشاورزی و بزرگ‌ترین وارد کننده و فروشنده انواع کودهای ارگانیک در ایران است. پشتیباتی تمام مراحل کشت و خرید مایحتاج مورد نیاز باغ‌داری و کشاورزی خود را از ما بخواهید. با آل‌کود تمام نیازهای باغبانی و کشاورزی‌تان را برطرف کنید.
مشاوره کود دهی، فروش ریز مغذی
بدون دیدگاه