حدود سه هزار سال پیش برای اولین بار در ایران زعفران کاشته شد. زعفران گیاه پر سود و مفیدی است و برای صادرات ارزش بالایی دارد. در این مطلب شما با کاشت زعفران و شرایط آن آشنا خواهید شد.
معرفی زعفران
زعفران به نوعی گران قیمت ترین ادویه‌ی موجود محسوب می‌شود. زعفران خواص فراوان دارویی نیز دارد و از این جهت هم بسیار معروف است. این گیاه در کشورهای مختلفی از جمله ایران, ترکیه, مصر, پاکستان و سوییس پرورش داده می‌شود. در ایران, زعفران یکی از مهم ترین اقلام صادرات غیر نفتی است و سود اقتصادی بالایی دارد. به دلیل همین ویژگی ها به آن طلای سرخ می گویند. شهرهای استان خراسان قطب تولید و پرورش زعفران در ایران هستند.
از نظر گیاه شناسی, زعفران گیاهی چند ساله است که ارتفاع ۳۰ سانتی متری دارد. گل های آن به رنگ بنفش است و شش گلبرگ دارد. در وسط گل, سه پرچم و یک مادگی وجود دارد. این مادگی به کلاله سه شاخه و قرمز رنگ منتهی می‌شود که انتهای این کلاله و خامه همان قسمت مورد استفاده است که طعم و رنگ و بوی بی نظیری دارد.
بیشتر بخوانید: ویژگی های درخت خرما و کاشت آن
کاشت زعفران
زعفران گیاهی نیمه گرمسیری است و در سرما و گرما مقاومت خوبی دارد. مناطقی که تابستان گرم و زمستان های ملایمی دارند, برای کاشت زعفران بسیار مطلوب هستند. در ایران مناطق زیادی برای کشت زعفران مناسب هستند ولی باید به این نکته دقت کرد که تابستان گرما و رطوبت بیش از اندازه نداشته باشد. دمای حداکثر ۴۰ درجه در تابستان و زمستان با سرمای متوسط و چند یخ زدگی زمینه‌ی مناسبی برای رشد زعفران است.
زمان کاشت زعفران ازخرداد ماه هر سال شروع می‌شود و تا مهر ماه ادامه پیدا می‌کند. شروع کاشت زعفران قبل از آغاز بارش های پاییزه بسیار مهم است.
رشد زعفران از اواخر ماه مهر با شروع آبیاری آغاز می‌شود. در اردیبهشت ماه گیاه به خواب می‌رود. در این زمان گیاه نیاز به آبیاری ندارد چرا که باعث آسیب به پیاز گیاه می‌شود و در چرخه‌ی رشد آن اختلال ایجاد می‌شود.
مراحل کاشت زعفران
اولین اقدام برای کاشت زعفران آماده کردن زمین مناسب است. خاک مناسب برای پرورش زعفران خاک لومی شنی است. ویژگی این خاک باعث می‌شود رطوبت کافی برای پیاز زعفران فراهم شود. پی اچ مناسب این خاک باید در حدود ۵/۷ باشد. خاک با این ویژگی ها محیط خوبی برای رشد زعفران است و باعث تامین مواد مغذی و افزایش مقاومت گیاه می‌شود.
در مرحله‌ی بعد باید پیاز مرغوب زعفران تهیه کرد. انتخاب نوع پیاز بسیار اهمیت دارد و مهم ترین قسمت پرورش زعفران کاشت پیاز سالم و با کیفیت است. بهترین زمان خرید پیاز زعفران اواخر خرداد ماه تا شهریور ماه است. بعد از تهیه ی پیازها در اولین فرصت باید کاشته شوند. اگر پیاز زعفران مدت زیادی در هوای آزاد قرار بگیرد مستعد بیماری و آفت می‌شود و آسیب می بیند. همچنین انباشته شدن پیازها در کنار هم قبل از کاشت باعث می‌شود در اثر گرما نیروی جوانه زدن خود را از دست بدهند.
قبل از کاشت پیازها باید آن ها را ضدعفونی کرد تا عاری از هرگونه قارچ و آفت باشند. برای این کار از مخلوط قارچ کش و کنه کش استفاده می‌کنیم.
بعد از آماده شدن زمین و پیاز زعفران نوبت به کاشت آن ها در زمین می‌رسد. زعفران اغلب با دو روش اصلی کاشته می‌شود.
روش کشت چاله ای یا کپه ای
کشت ردیفی
در روش اول چاله ای به عمق ۲۰ و عرض ۲۵ حفر می‌شود سپس حدودا ۱۵ عدد پیاز زعفران را در آن قرار داده و روی آن ها را با خاک می‌پوشانند. فاصله ی بین چاله ها حدودا ۱۵ تا ۲۰ سانتی متر است.
این روش برای کاشت زعفران در متراژ زیاد و گسترده مناسب نیست.
روش دوم و کشت ردیفی, روش جدیدتری برای کشت زعفران است.
در این روش تراکم پیاز ها در هر هکتار, ۸ تا ۱۰ تن است. فاصله ی بین شیارها ۲۰ سانتی متر است.
این روش مزیت های ببشتری به نوع قبل دارد و مهم ترین آن میزان برداشت زعفران است که به حداکثر مقدار قابل برداشت می‌رسد. از سال سوم بعد از کاشت حدود ۲۵ کیلوگرم از هر هکتار برداشت می‌شود. همچنین هزینه کوددهی در این روش بسیار کم تر می‌شود.
آبیاری
آبیاریکاشت پیازها اغلب تا اواخر شهریور ادامه پیدا می‌کند. بعد از پایان کاشت و از ۱۵ ام ماه مهر آبیاری شروع می‌شود. با توجه به نوع منطقه و آب و هوا میزان آبیاری متفاوت است. آبیاری تا اواسط آبان ماه ادامه دارد. زمان گل دادن زعفران به آبیاری بستگی دارد. پس از برداشت زعفران ها نیز یک آبیاری انجام می‌شود. آبیاری سوم هم در ماه اسفند انجام می‌شود اما اگر در منطقه بارش خوبی صورت می گیرد نیازی به آبیاری سوم نیست.
بیشتر بخوانید: محلول پاشی اسید هیومیک
برداشت زعفران
از آبان ماه زعفران شروع به گل دهی می کند و حدودا ۲۰ تا ۳۰ روز ادامه دارد. در طول این مدت باید هر روز گل ها چیده شوند.
زعفران در طول سال فقط یک بار گل می‌دهد.
حدود ۹۰ درصد زعفران تولیدی در ایران, به سایر کشورها صادر می‌شود که بهترین نوع زعفران است و ارزش اقتصادی بالایی دارد.
بدون دیدگاه