وبلاگ
در هر هکتار چند درخت انجیر می توان کاشت؟ نحوه کاشت و نگهداری
درخت انجیر یکی از محبوبترین درختان میوه در جهان است. این درخت بومی مناطق مدیترانه و آسیای بوده که به دلیل میوهی خوشطعم و خواص مغذی آن، به طور گسترده کشت میشود. درخت انجیر توانایی رشد در شرایط آب و هوایی متنوعی را دارد و در مناطق گرم و خشک به خوبی پرورش مییابد. این درخت نه تنها به عنوان یک منبع مهم غذایی، بلکه به دلیل زیبایی ظاهری آن نیز مورد توجه است.
کاشت و نگهداری صحیح درخت انجیر میتواند به افزایش بهرهوری و کیفیت میوهها کمک کند. از جمله مسائل مهم در کاشت درخت انجیر، انتخاب محل مناسب، آمادهسازی زمین، روشهای کاشت و تکثیر، آبیاری و هرس میباشد. این مقاله به بررسی جزئیات هر یک از این موارد میپردازد تا به شما در داشتن یک درخت انجیر سالم و بارده کمک کند.
نحوه کاشت درخت انجیر
انتخاب محل مناسب:
درخت انجیر به نور آفتاب زیاد نیاز دارد، بنابراین بهترین محل برای کاشت درخت انجیر در مناطقی است که در طول روز از نور آفتاب مستقیم برخوردار باشند. همچنین درخت انجیر به خاک حاصلخیز و زهکشی مناسب نیاز دارد تا ریشههای آن بتوانند به خوبی رشد کنند. ترجیحاً باید از محلهایی با خاک عمیق، سبک و دارای زهکشی مناسب استفاده کرد.

آمادهسازی زمین:
قبل از کاشت، باید زمین را به خوبی شخم زده و شکافته شود تا ریشهها به راحتی بتوانند در خاک نفوذ کنند. همچنین میتوان با استفاده از کود حیوانی خاک را غنیسازی کرد تا برای رشد درخت مناسبتر باشد. حفر چالههایی با ابعاد ۶۰×۶۰×۶۰ سانتیمتر به فاصله ۵-۷ متر از یکدیگر نیز برای کاشت درختان مناسب است.
بیشتر بخوانید :قلمه زدن انجیر
روشهای کاشت و تکثیر درخت انجیر:
درخت انجیر را میتوان از طریق کاشت نهال یا قلمه کاشت. کاشت نهال بهترین روش است و معمولاً در اوایل بهار انجام میشود. در این روش نهالهای یک یا دو ساله با ریشههای سالم را در چالههای آمادهشده کاشته و تا سطح زمین خاکپوشی میشوند. روش قلمه انجیر نیز رایج است، که در آن شاخههای نرم و خمدار درخت به طول ۳۰-۲۰ سانتیمتر در زمین کاشته میشوند.
روش کاشت درخت انجیر از طریق نهال:
نهال های انجیر باید حداقل 1 تا 2 سال رشد کرده باشند و دارای ریشه های قوی و سرشاخه های سالم باشند. زمین را شخم بزنید و کود حیوانی یا کود گیاهی به آن اضافه کنید تا حاصلخیزی خاک افزایش یابد. گودالی به عمق حدود 30-40 سانتی متر حفر کنید و نهال را در آن قرار دهید. خاک را به آرامی فشرده کنید تا نهال محکم در زمین قرار بگیرد. در ابتدا، نهال را هر 2-3 روز یک بار آبیاری کنید تا ریشه های آن محکم شود. پس از چند ماه، آبیاری را به هفته ای 1-2 بار کاهش دهید.
روش کاشت درخت انجیر از طریق قلمه:
قلمه های انجیر باید حدود 20-30 سانتی متر طول داشته و از سال جاری باشند. قلمه را از انتهای شاخه جدا کنید و کف آن را با تیغ تیز تا حدی بزنید تا نوار چوبی سالم ظاهر شود. قلمهها را در خاک غنی از مواد آلی و به عمق 10-15 سانتی متر بکارید. قلمهها را مرتب آبیاری کنید تا ریشه دار شوند. همچنین مراقب علف های هرز و آفات باشید. پس از ریشه دار شدن قلمه، می توانید آن را به پایه مناسب پیوند کنید تا رشد بهتری داشته باشد.
نحوه نگهداری از درخت انجیر
1-آبیاری درخت انجیر:
آبیاری مناسب یکی از مهمترین عوامل در نگهداری و پرورش موفق درخت انجیر است. درخت انجیر به آب زیادی نیاز دارد، بهویژه در فصول گرم و خشک که باید بهطور مرتب آبیاری شود. برای حصول بهترین نتیجه، باید خاک پیرامون ریشهها بهطور کامل اشباع از آب شود. آبیاری سطحی یا آبپاشی بر سطح خاک پیشنهاد نمیشود، زیرا باعث آسیب دیدن ریشهها میگردد.
2-کوددهی به درخت انجیر:
درخت انجیر برای رشد و میوهدهی مناسب، به کودهای آلی و معدنی نیاز دارد. استفاده از کود دامی مانند کود مایع مرغی یا ارگانیک بهطور منظم، بسیار مفید است. همچنین میتوان در طول فصل رشد از کودهای شیمیایی متعادل با نسبت ازت، فسفر و پتاسیم مناسب استفاده کرد. اعمال کود باید با رعایت فواصل زمانی مناسب و با توجه به نیاز درخت انجام شود تا از آسیبهای احتمالی جلوگیری شود.

3-هرس درخت انجیر:
هرس درخت انجیر برای حفظ فرم، تشکیل تاج مناسب و افزایش محصول ضروری است. هرس باید در زمان مناسب و بهطور صحیح انجام شود. معمولا بهترین زمان برای هرس درخت انجیر اواخر زمستان یا اوایل بهار است. در هنگام هرس، شاخههای خشک، آسیبدیده یا ضعیف باید برداشته شوند و شکل مناسب تاج درخت ایجاد گردد. هرس بیرویه میتواند به آسیب جدی به درخت منجر شود، بنابراین باید با دقت و تخصص انجام پذیرد.
4-کنترل آفات و بیماریها:
درخت انجیر همانند سایر درختان میوه در معرض آفات و بیماریهای مختلفی قرار دارد. برای کنترل این مشکلات، باید اقدامات پیشگیرانه همچون استفاده از ارقام مقاوم، نظافت باغ و استفاده از روشهای مبارزه بیولوژیک و مکانیکی را در دستور کار قرار داد. در صورت نیاز به استفاده از آفتکشها یا قارچکشها نیز باید بر اساس توصیه کارشناسان عمل شود.
بهترین زمان برای برداشت میوه انجیر چه زمانی است؟
بهترین زمان برای برداشت میوه انجیر به چند عامل مهم بستگی دارد:
1- زمان رسیدن میوه درخ انجیر:
میوه انجیر معمولاً در اواخر تابستان و اوایل پاییز رسیده و آماده برداشت میشود. زمان دقیق رسیدن به عواملی مانند شرایط آب و هوایی، رقم درخت و موقعیت میوه بر روی درخت بستگی دارد. میوههای انجیر به تدریج و به صورت مرحلهای رسیده و آماده برداشت میشوند.
2- تغییر رنگ و نرمی میوه درخت انجیر:
نشانههای آمادهبودن میوه انجیر برای برداشت، تغییر رنگ پوست میوه از سبز به قهوهای یا بنفش و نرم شدن آن است. هنگامی که میوه به آرامی فشرده شود و آسان از شاخه جدا شود، زمان مناسب برای برداشت است.
3- تاریخ برداشت میوه درخت انجیر:
بهترین زمان برای برداشت میوه انجیر معمولاً تابستان و اوایل پاییز است. در مناطق معتدل، میوهبرداشت از اواخر شهریور شروع میشود و تا آبان ادامه دارد. اما در مناطق گرمتر، برداشت میوه زودتر، یعنی از مرداد ماه آغاز میشود. بنابراین برای داشتن میوههای انجیر با کیفیت عالی، باید از رسیدن کامل میوهها بر روی درخت اطمینان حاصل کرده و آنها را در زمان مناسب برداشت نمود.
کود مناسب درخت انجیر
کود اسید هیومیک یکی از بهترین کودهای مناسب برای درختان انجیر است. اسید هیومیک ترکیبی طبیعی و آلی است که از تجزیه مواد آلی در طبیعت به دست میآید. این ماده غنی از مواد مغذی بوده و سبب بهبود ساختار فیزیکی و شیمیایی خاک میشود. استفاده از کود اسید هیومیک باعث افزایش جذب مواد مغذی توسط ریشههای درخت انجیر، افزایش مقاومت گیاه در برابر تنشهای محیطی و بهبود رشد و باروری درخت میگردد. همچنین اسید هیومیک سبب افزایش میکروارگانیزمهای مفید خاک شده و در نتیجه چرخش مواد مغذی در خاک را تسهیل میکند. بنابراین استفاده از کود اسید هیومیک برای درخت انجیر یکی از مؤثرترین روشهای تغذیه و نگهداری درختان انجیر است.
نحوه مصرف کود مایع برای درخت انجیر
قبل از استفاده از کود، خاک اطراف درخت را به خوبی آبیاری کنید تا رطوبت کافی داشته باشد. کود مایع را با آب مخلوط کرده و به نسبت توصیه شده بر روی ریشههای درخت اطراف تنه پخش کنید. کود را در چند نوبت و در فاصله های زمانی 2-3 هفته ای استفاده کنید تا جذب مواد مغذی بهتر صورت گیرد. از آبیاری مکرر درخت پس از کوددهی اطمینان حاصل کنید تا کود به خوبی در اطراف ریشه ها نفوذ کند. این روش را در فصول رشد درخت انجیر انجام داده و از مصرف کود در فصول سرد خودداری کنید.
عمق ریشه درخت انجیر
ریشههای درخت انجیر میتوانند به عمق ۱ تا ۳ متر و حتی بیشتر نفوذ کنند، اما بیشتر ریشههای تغذیهکننده آن در عمق ۶۰ تا ۹۰ سانتیمتری سطح خاک قرار دارند. این سیستم ریشهای هم عمیق و هم گسترده است.
دانستن این موضوع برای باغبانان بسیار مهم است. از یک طرف، ریشههای عمیق به درخت کمک میکنند تا در شرایط خشکی به آب دسترسی پیدا کند. از طرف دیگر، ریشههای سطحی و گسترده به سرعت مواد مغذی و آب را از سطح خاک جذب میکنند. به همین دلیل، آبیاری عمیق و با فاصله برای درخت انجیر بسیار بهتر از آبیاری سطحی و مکرر است، زیرا آب را به لایههای پایینتر خاک میرساند و رشد ریشههای عمیق را تشویق میکند.
درخت انجیر چند ساله ثمر میدهد؟
درخت انجیر معمولاً از سال دوم یا سوم پس از کاشت شروع به میوه دادن میکند، اما محصول قابل توجه و اقتصادی آن از سال چهارم یا پنجم به دست میآید. سرعت به بار نشستن به عواملی مانند رقم انجیر، روش کاشت (نهال یا قلمه) و کیفیت نگهداری بستگی دارد.
در سالهای اول، ممکن است تعداد کمی میوه تولید شود که این کاملاً طبیعی است. با قویتر شدن درخت و گسترش سیستم ریشهای، میزان محصول به تدریج افزایش مییابد. یک درخت انجیر بالغ و سالم میتواند برای دهها سال به طور مداوم میوههای خوشمزه تولید کند.
عکس درخت انجیر نر
درخت انجیر نر که به آن «بَر» یا «کاپریفیک» (Caprifig) نیز میگویند، میوه خوراکی تولید نمیکند. وظیفه اصلی آن تولید گرده و میزبانی از زنبور بلاستوفاگا است که برای گردهافشانی و بارور کردن انجیرهای ماده در برخی ارقام ضروری است.
میوههای درخت انجیر نر معمولاً سفت، خشک و غیرقابل خوردن هستند و داخل آنها پر از گرده و زنبورهای کوچک است. بسیاری از ارقام رایج انجیر که امروزه کاشته میشوند (مانند انجیر سیاه یا استهبان) خودبارور هستند و نیازی به حضور درخت نر ندارند. اما در باغهای تجاری که ارقام نیازمند گردهافشانی کشت میشوند، وجود درخت نر حیاتی است.
عکس گل درخت انجیر
گل درخت انجیر در واقع درون میوهی آن پنهان شده است. چیزی که ما به عنوان میوه انجیر میشناسیم، یک ساختار کیسهمانند به نام «سیکونیوم» (Syconium) است که صدها گل کوچک در داخل آن قرار دارند. به همین دلیل شما هرگز گلبرگهای رنگارنگ را روی شاخههای درخت انجیر نمیبینید.
در انتهای انجیر یک سوراخ کوچک به نام “استیول” وجود دارد. در ارقامی که به گردهافشانی نیاز دارند، زنبور مخصوص انجیر از طریق این سوراخ وارد شده و گلهای داخلی را بارور میکند. این ساختار منحصربهفرد، یکی از شگفتیهای دنیای گیاهان است.
چرا نباید زیر درخت انجیر خوابید؟
خوابیدن زیر درخت انجیر به دلیل باورهای قدیمی و برخی دلایل عملی توصیه نمیشود. این باورها بیشتر به دلیل شیره سفید و حساسیتزای گیاه و همچنین جذب حشرات توسط میوههای رسیده است.
از نظر علمی، برگها و شاخههای درخت انجیر در صورت شکستن، شیره سفید رنگی ترشح میکنند که حاوی مادهای به نام “فیسین” است. این ماده میتواند در برخی افراد باعث ایجاد حساسیت پوستی، خارش یا سوزش شود. علاوه بر این، میوههای رسیده و شیرین انجیر، حشراتی مانند زنبور، مورچه و مگس را به خود جذب میکنند که میتوانند برای فردی که زیر درخت استراحت میکند، مزاحمت ایجاد کنند.
فروشگاه آل کود یکی از شناخته شده ترین و پیشتاز ترین مراکز ارائه دهنده انواع کودهای مایع و ارگانیک در کشور است. این مجموعه بر اساس استانداردهای روز، محصولات باکیفیت و مناسب برای طیف گستردهای از گیاهان را عرضه می کند. مشتریان میتوانند انواع کود مایع مورد نیاز درختان را با قیمت رقابتی از این فروشگاه تهیه نمایند.