اسید آبسیزیک

در این مقاله قصد داریم با اسید آبسیزیک ، اسید آبسیزیک در گیاهان ، نقش اسید آبسیزیک در گیاهان ،  کاربرد اسید آبسیزیک در گیاه بپردازیم پس با ما همراه باشید .

Abscisic acid یک هورمون بسیار مهم در میان گیاهان و درختان است که از لحاظ شکل ظاهری دارای ترکیبی از بلورهای بی رنگ است.

اسید آبسیزیک چیست ؟

هرمون ها از مهم ترین عوامل موثر درعوامل داخلی تنظیم کننده ی رشد گیاهان زراعی در پاسخ به عوامل محیطی ژنتیکی هستند. در میان هرمون ها اسید آبسیزیک یکی از اساسی ترین آن ها است . اسید آبسیزیک یک بازدارنده طبیعی است که به طور کلی حدود صد برابر قویتر از دیگر بازدارنده های طبیعی است ولی قضیه به این جا ختم نمی شود چون این اسید قوی  در فرایند هایی مانند رکود بذرها و نیز ریزش اندام ها را کنترل می کند و تاثیر به سزایی در آنها دارد .

اسید آبسیزیک در گیاهان

وقتی یک گیاه با کمبود آب مواجه می شود ممکن است که سلول های نگهبان تورژسانس خود را از دست بدهند از طرفی تنش های محیط ، مانند خشکی ، می تواند سبب بسته شدن روزنه ها در طول روز شوند ، علاوه بر این هورمون آبسیزیک اسید که در ریشه ها و برگ ها  و در پاسخ به شرایط کمبود آب ساخته می شوند نیز به عنوان یک سیگنال برای سلول های نگهبان عمل کرده و سبب بسته شدن روزنه ها می شوند . این عمل که باعث پژمردگی می شود جذب دی اکسید کربن (CO2) را نیز به شدت محدود می کند و در نتیجه اعمال فتوسنتز نیز با مشکل مواجه شده و کاهش پیدا می کند.

با توجه به موارد گفته شده ی فوق چون تورژسانس برای رشد طولی سلول ها لازم است رشد گیاه متوقف می شود و در نتیجه باعث متوقف شدن و خشکی گیاه می شود .

آبسیزیک هورمونی است که اغلب به صورت مصنوعی در گیاهان آپارتمانی استفاده می شود.

آبسیزیک عامل درونی در ایجاد خواب در جوانه های گیاهان چوبی در مناطق معتدل است ، اسید آبسیزیک اثر هورمون های جیبرلین و سیتوکنین را در کمک به سبز شدن بذر خنثی می کند که در صورت انجام نشدن این کار رشد انواع مختلف بسیاری از بافت های گیاهان را مانند: برگ ها ، ساقه ها ، محور زیر لپه ای و ریشه ها را کند می کند و پیری اندام های گیاهی را جهت تسریع و تجزیه کلروفیل به تاخیر می اندازد ، اسید آبسیزیک با خنثی کردن اثر جیبرلین که مانع ریشه زایی می شود باعث سرعت بخشیدن ریشه زایی می شود ، این هورمون  در گیاهان روز بلند باعث توقف در گلدهی شده و در گیاهان روز کوتاه دارای اثرات متفاوتی می باشد .

در یک جمع بندی راجب اسید آبسیزیک می توان گفت مانع رشد گیاه و سبب ریزش برگ و خواب دانه و جوانه می شود ، به دلیل این که همه فعالیت های گیاه را کاهش می دهد به این هورمون ، هورمونه پیری نیز می گویند . که علاوه بر نکات فوق باعث سنتز پروتیئن و انتقال یون در شرایط نا مساعد محیطی  است و علاوه بر این ها در میحط های کم آب از تعریق گیاه جلوگیری می کند .

محل ساخت این اسید درون کلورپلاست برگ ها می باشد.

کاربرد اسید آبسیزیک در گیاه

۱. کمک به ریزش برگ ها : تحقیقات نشان داده است که هرمون های دیگر بخصوص اسید اندول استیک و اتیلن در کنترل اسید آبسیزیک عکس العمل متقابل دارد ، این بازدارندگی های هورمونی باعث تحریک ریزش و پیری برگ میوه می شود و نکته مثبت این امر آنجاست که ریزش برگ ها قبل از برداشت محصول باعث راحتی برداشت می شود که می توان آن را مدیون این اسید دانست .

۲. کمک به خواب جوانه : اسید آبسیزیک عامل داخلی در ایجاد خواب جوانه های بعضی از گیاهان چوبی در مناطق معتدل است .

۳. باعث جلوگیری از سبز شدن بذر ها : اسید آبسیزیک اثر هرمون های جیبرلین و سیتو کنین را در کمک به سبز شدن گیاه خنثی می کند . اسید آبسیزیک از سبز شدن تعداد زیاد از بذر ها جلوگیری می کند و یا سبز شدن بذر ها را به تاخیر می اندازد این عمل دلیله جوانه نزدنه بذر و در داخل میوه است .

۴. سرعت بخشیدن در تشکیل ریشه ، اسید آبسیزیک با خنثی کردن اثر جیبرلین که مانع از ریشه زایی می شود باعث سرعت بخشیدن به ریشه زایی می شود .

۵. کند کردن رشد و پیری:  رشد بسیاری از بافت ها و اندام های گیاهی از قبیل ؛ برگ ها ، ساقه ها ، محور زیر لپه ای و ریشه ها را کند نموده و پیری اندام های گیاهی را به لحاظ تجزیه و تحلیل  کلروفیل به تاخیر می اندازد و باعث تسریع پیری در گیاه می شود .( علائم پیری شامل تخریب کلروفیل و کاهش کلروفیله گیاه  و در نتیجه کم شدن شدت فتوسنتز می شود هرچند این تغیرات مرحله ای از زندگی گیاه محسوب می شود ) .

۶. این هورمون  در گیاهان روز بلند باعث توقف در گل دهی آنها می شود و در گیاهان روز کوتاه داری اثرات متفاوت می باشد که همین توقف گل دهی یکی از این موارد است .

۷. کاهش تعریق در گیاه یکی دیگر از کاربرد های این هرمون می باشد که باعث بسته شدن روزنه های گیاه می شود  که بدین وسیله در هنگام  کم آبی مانع از دست رفتنه آب گیاه می شود به زبان ساده تر وجود این هرمون در گیاه باعث افزاریش تحمل گیاه در برابر کم آبی می شود .

۸. اسید آبسیزیک روزنه ها را تحریک می کند به زبان دیگر فشار آب سنتز اسید آبسیزیک را افزایش می دهد ، باعث می شود بذر ها پروتیئن های ذخیره شده را هم اندازه کنند .

شرکت آل کود ارائه دهنده انواع کود ارگانیک و کودهای شیمیایی مانند کود هیومیک اسید ، کود آهن ، کود پتاس و غیره در ایران است.

با تشکر از توجه شما آل کود